Trwają wakacje, a większość z nas zdecyduje się spędzić je w Polsce. Czy to znaczy, że nasze wyjazdy będą nudne i pozbawione przygód? Oczywiście, że nie. W naszym kraju możemy bez trudu odnaleźć atrakcje przyrodnicze światowej klasy. Oto pomysły na „światowe wakacje” w Polsce. Wśród nich pojawią się m.in. niezwykłe kaniony, polskie Kilimandżaro, Diabelską Wieżę czy drzewa-giganty. Niech te wakacje będą okazją do docenienia różnorodności polskiej przyrody.
1. Polskie Kilimandżaro
Samotny masyw Kilimandżaro i nasza Babia Góra mają ze sobą wiele wspólnego. Obie góry charakteryzują się zmiennością pięter klimatyczno-roślinnych, które można obserwować zdobywając szczyt. Wędrując na Dach Afryki mijamy kolejno krajobrazy stepowe, rzadkie suche lasy, wiecznie zielone lasy górskie, roślinność krzewiastą, wysokogórskie łąki, by dotrzeć do surowej krainy skalnych formacji i lodowców. Zdobywając Babią Górę również przyjdzie nam pokonać kilka pięter – piętro pogórza, lasy regla dolnego z bukami, jodłami i świerkami, regiel górny z dominacją świerka, piętro kosodrzewiny oraz piętro hal reprezentowane niskie trawy i porosty. Cech wspólnych jest więcej – obie góry objęte są ochroną w formie parku narodowego, a także znajdują się na granicy dwóch państw. Przez Kilimandżaro przebiega granica kenijsko-tanzańska, natomiast przez Babią Górę polsko-słowacka. Obie góry potrafią okazać się niebezpieczne, choć z różnych powodów. Zbyt szybkie zdobywanie Kilimandżaro grozi chorobą wysokościową, natomiast niejednemu turyście w złych warunkach atmosferycznych zdarzyło się zejść z Babiej Góry na stronę słowacką lub po prostu pobłądzić. Podobieństwo jest najwyraźniejsze jesienią i wczesną wiosną, gdy szczyt Babiej Góry jest jeszcze nieco ośnieżony.
fot. Adrian Tync - Wikipedia - CC-BY-SA
2. Korytarze wymyte w piaskowcu jak Kanion Antylopy
Kanion Antylopy to jedna z najbardziej znanych atrakcji przyrodniczych Stanów Zjednoczonych. Wymyte w piaskowcu korytarze zachwycają grą świateł, ciepłymi barwami i fantazyjnymi kształtami. Czy w Polsce mamy swój odpowiednik Kanionu Antylopy? Oczywiście! To Błędne Skały i Szczeliniec Wielki – dwa fantastyczne labirynty skalne wyrzeźbione przez wodę w miejscowej odmianie piaskowca. Te niezwykłe miejsca zagrały nawet w „Opowieściach z Narnii”. Skały przyjmują tu naprawdę niesamowite formy – m.in. Małpoluda, Wielbłąda czy Kurzej Stopki. O ile okolice Kanionu Antylopy to głównie pustynie, to w Górach Stołowych nie brakuje lasów, torfowisk, czy łąk, z których najbardziej znana – Łężyckie Skałki – bywa również nazywana „Sawanną Afrykańską”.
fot. Tomasz Przywecki - Wikipedia - CC-BY
3. Wielki Kanion Kolorado w Pieninach
Przełom rzeki Kolorado to bez wątpienia największy i najbardziej znany przełom rzeczny na świecie. Trudno szukać miejsca o podobnej skali w Polsce, bo musiałoby zająć powierzchnię aż 10-krotnie większą niż Warszawa! Jednak nie wielkość ma znaczenie, a wartość przyrodnicza i krajobrazowa. W Pienińskim Parku Narodowym znajdziemy bowiem nie mniej malowniczy przełom Dunajca z wapiennymi ścianami o wysokości nawet 300 m. Na odcinku zaledwie 8 km rzeka tworzy aż 7 pętli, którymi można spłynąć tratwami flisackimi. Co ciekawe oba przełomy powstały tak samo. Podczas wypiętrzania się terenu przepływająca przez niego rzeka wcinała się coraz głębiej w podłoże tworząc malowniczy odcinek doliny o wąskim dnie i stromych zboczach.
fot. Jerzy Opioła - Wikipedia - CC-BY-SA
4. Potężne sekwoje czy prastare dęby?
Park Narodowy Sekwoi w Stanach Zjednoczonych to marzenie podróżnicze niejednego miłośnika przyrody. Te gigantyczne drzewa potrafią osiągać niesamowite rozmiary – wysokość nawet ok. 100 m czy średnicę 10 m. Imponujący jest też wiek, który osiągają, mierzony często w tysiącach lat. Tymczasem przyjrzyjmy się bliżej naszym drzewom-olbrzymom – dębom szypułkowym, które są ikoną polskiego krajobrazu. W tym celu warto wybrać się do Wielkopolski. Tu znajdują się wspaniałe Dęby Rogalińskie, które jak podaje legenda, zasadzili tu Lech, Czech i Rus. Badania ich wieku donoszą jednak, że mają szansę pamiętać nie tyle początki państwa polskiego, co ostatnie 480-590 lat, co i tak jest imponującym wynikiem.
fot. Wikipedia - CC-BY-SA
5. Diabelska Wieża na Pogórzu Kaczawskim
Drzemiąca głęboko pod ziemią płynna magma potrafi stworzyć niezwykłe formy. Jedną z najbardziej znanych na świecie jest Diabelska Wieża w Stanach Zjednoczonych, która zagrała nawet w jednym z filmów Stevena Spielberga. Góra powstała w wyniku zastygnięcia magmy, która dostała się między starsze skały. Jej większa odporność na niszczenie sprawiła, że dziś wystaje prawie 400 m nad swoje otoczenie stając się prawdziwą atrakcją turystyczną. W Polsce również nie brakuje takich form i śladów dawnych procesów wulkanicznych. Jednym z nich jest Wilcza Góra na Pogórzu Kaczawskim – pozostałość po wulkanie aktywnym 15,5 mln lat temu. Swój obecny kształt zawdzięcza jednak nie tylko naturze, ale i istnieniu przez wiele lat kopalni bazaltu na jej zboczach. Na Wilczej Górze utworzono rezerwat, w którym można zobaczyć ciekawą formę geologiczną zwaną „różą bazaltową”.
fot. Maciej Kwiatkowski - Wikipedia - CC-BY
6. Skandynawska tundra pod Śnieżką?
Co prawda na Równi pod Śnieżką nie spotkamy stada reniferów jak na północy Norwegii, jednak to miejsce, w którym możemy poczuć prawdziwy klimat tundry. Próżno tu szukać drzew, za to pełno przestrzeni, niskiej roślinności, torfowisk i bagien. Wszystko przez silny wiatr i zalegający przez pół roku śnieg. Wśród roślin można znaleźć tu za to pamiątki z epoki lodowcowej takie jak malina moroszka, torfowiec Lindberga czy jedyne w Polsce stanowisko turzycy patagońskiej. Torfowiska subalpejskie na Równi pod Śnieżką to piękne i bardzo cenne ekosystemy, szczególnie narażone na skutki zmiany klimatu. Warto zobaczyć je już dziś i zrobić wszystko, by zachować je dla kolejnych pokoleń!
fot. Glysiak - Wikipedia - CC-BY-SA
7. Suwalski Bajkał
Bajkał to najstarsze i najgłębsze jezioro na świecie. Pod jego wodami kryje się rów tektoniczny, a w najgłębszym miejscu taflę wody od dna dzieli 1642 m! Gdyby wytypować polski odpowiednik Bajkału byłaby nim niewątpliwie Hańcza. Nasze najgłębsze jezioro ma „zaledwie” 108 m głębokości, jednak powstało w zupełnie innych warunkach niż „syberyjskie morze”. Jest pozostałością po lodowcu skandynawskim, który przykrywał całą Polskę i wypełnia jedną z pozostawionych przez niego rynien. Za to oba jeziora mają podobny podłużny kształt i z ich brzegów rozciągają się wspaniałe widoki.
fot. Albertus Teolog - Wikipedia - CC-BY-SA
(Źródło: Fundacja WWF Polska)
