Sidebar

25
Wt, Lut

Współczesny wychowawca wobec wyzwań świata VUCA, który jest (do) BANI

fot. Fotolia.com

Typografia
  • Smaller Small Medium Big Bigger
  • Default Helvetica Segoe Georgia Times

Rzeczywistość, która nas otacza, do niedawna była określana mianem VUCA. Akronim ten dotyczy czterech cech otoczenia, które mają wpływ na nasz sposób pracy to: V – zmienność, U – niepewność, C – złożoność, A – niejednoznaczność. Priorytetem jest tutaj elastyczność, czyli umiejętność przystosowania się do istniejących warunków. Wymaga to czasu, wysiłku intelektualnego i nowych kompetencji.

Naukowcy obliczyli, że obecne pokolenie, uczące się w szkołach, jednego dnia otrzymuje więcej informacji niż jego rówieśnicy 100 lat temu przez całe życie. Od 2020 roku świat, w którym przyszło nam żyć określa się (angielskim) akronimem BANI. B – kruchy, A – niespokojny, N – nieliniowy, I – niezrozumiały. BANI jest oparty na naszej świadomości, uważności i intuicji. Kruchość będzie wymagała od nas większej odporności na wstrząsy; niepokój będzie wymagał większej uwagi, empatii i zrozumienia swoich myśli, emocji oraz sygnałów płynących z ciała. Ze względu na nieliniowość tego świata będziemy potrzebowali więcej kontekstów, a nade wszystko więcej czasu, aby przyzwyczaić się do nowych warunków. Cenna okaże się też umiejętność korzystania z intuicji, aby móc zrozumieć otaczający nas świat. W takim świecie przyszło nam, naszym dzieciom i uczniom żyć. Poza tym, współczesny świat jest pełen możliwości, ale i absurdów czy polaryzacji.

Tempo życia, chaos i ogrom wiedzy powodują, że młody człowiek, stymulowany przez mnóstwo bodźców, gubi się w otaczającym go świecie. Warto, aby każdy dorosły zadał sobie pytanie: Czy chciałby wejść w rolę ucznia w obecnym czasie?

Niektórym dorosłym wydaje się, że skoro ten świat ma tyle fascynujących możliwości, to młodym powinno żyć się lepiej i łatwiej. A to nie do końca nieprawda. Te możliwości też przytłaczają, prowadzą do frustracji, permanentnych lęków, a to z kolei idzie w kierunku dekoncentracji, braku pewności siebie, demotywacji.

Pandemia podkreśliła przede wszystkim problem niskiego poczucia własnej wartości u młodych ludzi. Ogromny wpływ na samoakceptację mają też media społecznościowe.

  • 80% dziewcząt z niską samooceną własnego wyglądu unika spotkań rodzinnych, towarzyskich, nie angażuje się w rozwój swoich umiejętności poza domem.
  • 75% dziewcząt ma problemy związane z odżywianiem.
  • Ponad połowa dzieci w Polsce nie lubi siebie.

Ciekawe badania na ten temat zaprezentowała również Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę. Warto się z nimi zapoznać.

To tylko niektóre fakty na temat stanu psychicznego naszych dzieci. Proszę zwrócić uwagę na samookaleczenia i próby samobójcze. Statystyki są przerażające.

Co możemy zrobić na poziomie szkoły? Po pierwsze, wprowadzić psychoedukację do szkół. Warto wykorzystywać potencjał godzin wychowawczych do tego, aby rozmawiać z młodymi ludźmi o samoakceptacji, o ciałopozytywności, emocjach, relacjach, działaniu, poczuciu własnej wartości, świadomości swoich mocnych i słabych stron. Im bardziej świadomi swojego ciała, emocji i mocnych stron będą młodzi ludzie, łatwiej im będzie zaakceptować siebie oraz swoje wybory i związane z nimi konsekwencje. Po drugie, warto zwrócić uwagę na komunikaty, które kierujemy do ucznia/uczennicy, kiedy dajemy informację zwrotną o osiągnięciach edukacyjnych. Po trzecie, stawiajmy na pozytywne wzmocnienie. Po czwarte, angażujmy do działania w przestrzeni szkolnej. Po piąte, nauczmy dzieci i młodzież wdzięczności, bo to najtańszy bilet do szczęścia.
Kto powinien przygotować młodych ludzi do życia w świecie BANI? My – dorośli, my – społeczeństwo, my – rodzice i nauczyciele. Zapraszam do obejrzenia mojego wystąpienia na INSPIR@CJACH 2022:

***

Organizatorami zorganizowanej w dniach 24-25 września 2022 w Warszawie konferencji INSPIR@CJE 2022 byli:

Edunews.pl, Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Wiedzy THINK! oraz Think Global sp. z o.o.

Partnerem merytorycznym była społeczność nauczycieli: Superbelfrzy RP.

Partnerem strategicznym konferencji był: Microsoft Polska.

Partnerami konferencji byli: Amazon STEM KindlotekaFundacja Szkoła z Klasą & Program Asy Internetu), Learnetic, Wydawnictwo Nowa Era, Photon Entertainment, Samsung & Program Solve for Tomorrow, Stowarzyszenie Cyfrowy Dialog oraz Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń.

 

Notka o autorce: Anna Konarzewska jest edukatorką, polonistką i wieloletnią wychowawczynią. Blogerka Być nauczycielem…. Autorka książek: "Być (nie)zwykłym wychowawcą" (2019) oraz "(Nie)zwykłych spotkań. Wokół godzin wychowawczych" (2022). Publikacje zostały opatrzone patronatem Polskiego i Międzynarodowego Stowarzyszenia im. Janusza Korczaka oraz Instytutu Praw Dziecka im. Janusza Korczaka.

 

Komentarze (1)
This comment was minimized by the moderator on the site
[I]"Naukowcy obliczyli, że obecne pokolenie, uczące się w szkołach, jednego dnia otrzymuje więcej informacji niż jego rówieśnicy 100 lat temu przez całe życie."[/I] - Otrzymywanie nie równa się przetwarzaniu. Szczęśliwie, 99,9% tego szumu...
[I]"Naukowcy obliczyli, że obecne pokolenie, uczące się w szkołach, jednego dnia otrzymuje więcej informacji niż jego rówieśnicy 100 lat temu przez całe życie."[/I] - Otrzymywanie nie równa się przetwarzaniu. Szczęśliwie, 99,9% tego szumu informacyjnego spływa po nich jak woda po kaczce. W praktyce, możliwe jest, że realnie przetwarzają nawet mniej informacji niż ich dziadkowie, bo mniej danych potrzebują, by utrzymać się przy życiu.
[I]"Kruchość będzie wymagała od nas większej Kruchość będzie wymagała od nas większej odporności na wstrząsy; niepokój będzie wymagał większej uwagi, empatii i zrozumienia swoich myśli, emocji oraz sygnałów płynących z ciała."[/I] - Skąd przekonanie, że za ilością bodźców idzie wzrost ich mocy oddziaływania? Skąd pomysł, świat kiedykolwiek był "liniowy"? Ludzki mózg nie zmienił się szczególnie od kilkunastu tysięcy lat i dysponuje wciąż tymi samymi mechanizmami obronnymi - nadmiar bodźców jest po prostu ignorowany. Nie zmiejsza to oczywiście osiągniętego osobniczego maksimum napięcia, pytanie tylko, dlaczego np. walka o przeżycie w niedysponującym żadnymi ochronnymi mechanizmami socjalnymi, XIX-wiecznym mieście ery przemysłowej, miałaby być mniej stresująca niż doznania obecnego ucznia?
Przekonanie o wyjątkowości ludzi współczesnych i trudności przed jakimi stają zwłaszcza młode pokolenia jest prostą ekstrapolacją ogromu informacji, która czysto teoretycznie jest im dostępna. To prawda, że np. chłop pańszczyźniany nie był świadomy nadchodzacej katastrofy ekologicznej, nie wiedział jakie niebezpieczeństwa czekają go poza gruntami jego pana, nie martwił się ilością lajków we wsi i okolicy, ale mimo to nie zamieniłbym się z nim miejscami. Myślę, że zdecydowana większość zatroskanych nieszczęściami trapiącymi dzisiejszą młodzież również nie byłaby skłonna zapoznać się z granicami jego odporności na wstrząsy, jego niepokojami, ani sprawdzać, na jaką uwagę, empatię i zrozumienie dla swoich myśli mógł liczyć. Emocji oraz sygnałów płynących z jego ciała też pewnie nie chcieliby doświadczać. Pozostaje im wczuwanie się w bezpieczniejsze, choć również nieswoje zagrożenia - pozazdrościć niczym nieusprawiedliwionego przekonania o własnej, kojącej sprawczości.
More
Robert Raczyński
Nie ma tu jeszcze żadnych komentarzy
Skomentuj
Piszesz jako gość
×
Suggested Locations
Wpisz tekst z poniższego obrazka. Nie jest wyraźny?

Jesteśmy na facebooku

fb

Ostatnie komentarze

Danuta Sterna napisał/a komentarz do Nauczanie z technologią w tle
Właśnie o tym piszę, nie możemy się odwrócić od technologii, ale potrzeba bardzo dużego rozsądku i r...
Marcin Polak napisał/a komentarz do Nauczanie z technologią w tle
Dużo problemów wynika z tego, że szkoły często kupują bez długofalowego planu, byle co - to, co im w...
Gość napisał/a komentarz do Uczenie się metodą uczniowskiego eksperymentu
bardzo fachowo i przystępnie wyłożony temat, brawo!
Ppp napisał/a komentarz do Pomysł na lekcję wychowawczą
Pomysł ciekawy, ale proponuję teraz obliczyć PRAWDOPODOBIEŃSTWO trwałego wcielenia w życiu tego, co ...
Maciej M Sysło napisał/a komentarz do Czy projekt to dobra forma uczenia się?
Poniższy fragment pochodzi z mojej pracy "Przyszłość Laboratorium", która ukazała się w czasopiśmie ...
Ppp napisał/a komentarz do Kilka wskazówek, jak się uczyć
Najpierw należało przypomnieć i scharakteryzować style nauki - wzrokowcy, słuchowcy, kinestetycy. Po...
Lech Mankiewicz napisał/a komentarz do Kilka wskazówek, jak się uczyć
Bardzo ważna uwaga, choć mam wrażenie, że analiza nie jest do końca kompletna. Dlaczego? Taka techni...
To Stowarzyszenie Umarłych Statutów podaje nieprawdę. Art. 99 ustawy Prawo oświatowe umożliwia wprow...

E-booki dla nauczycieli

Polecamy dwa e-booki dydaktyczne z serii Think!
Metoda Webquest - poradnik dla nauczycieli
Technologie są dla dzieci - e-poradnik dla nauczycieli wczesnoszkolnych z dziesiątkami podpowiedzi, jak używać technologii w klasie