Jak zorganizować zajęcia z edukacji medialnej?

Na początek z pewnością konieczna będzie rozmowa z dyrekcją, wstępne ustalenia i przyjęcia ogólnej koncepcji zajęć z pedagogiki mediów. Można wymienić co najmniej trzy takie koncepcje. Pierwsza – zalecana – to osobny przedmiot, nauczany dodatkowo jako tzw. fakultet. Druga – koalicja różnych dziedzin wiedzy, elementy edukacji medialnej przemycane w ramach języka polskiego, lekcji historii, wiedzy o społeczeństwie itp., oparta na współpracy nauczycieli danych przedmiotów. Oraz trzecia – pozalekcyjne koło dziennikarskie dla chętnych zwykle połączone z redakcją szkolnego periodyku. Niezależnie od przyjętej koncepcji i wyniku rozmów z dyrekcją czeka nas nie mniej trudne zadanie. Trzeba napisać program, im bardziej autorski i oryginalny, tym lepiej. Oczywiście można posilić się umieszczonymi w Internecie czy też literaturze przedmiotu gotowymi rozwiązaniami. Dużo większą satysfakcję sprawi nam zapewne stworzenie własnej wersji programu.

Zanim zabierzemy się do jego konstrukcji trzeba zapoznać się z podstawami programowymi edukacji medialnej, dostępnymi na stronach internetowych Ministerstwa Edukacji i Nauki. Niestety, ich wyszukanie zajmuje nawet wprawionemu internacie sporo czasu, dlatego polecam inne źródła tych dokumentów, np. OEIiZK w Warszawie - gdzie znajdziemy cały komplet: dla szkoły podstawowej, gimnazjum i liceum. Podstawy programowe mają jasną i czytelną strukturę: cele edukacyjne, zadania szkoły, treści i osiągnięcia. Analizując kolejne punkty tychże dokumentów możemy zauważyć wspólną koncepcję edukacyjną i progresję programową – uczniowie szkoły podstawowej zyskują wiedzę o mediach i umiejętności praktyczne, które w gimnazjum i szkole średniej są w dalszym stopniu rozwijane. Dlatego dobrze jeśli uczeń uczęszcza na zajęcia z edukacji medialnej przez cały okres swojego kształcenia. Sam program wychowania do mediów można streścić i zaprezentować w trzech punktach. Po pierwsze chodzi o pracę z informacją, a więc z jednej strony wiedzę o źródłach informacji: bibliotekach, mass mediach, Internecie, z drugie o praktykę – jak i gdzie szukać, czy to są prawdziwe informacje itp. Drugi nurt widoczny w podstawach programowych to wychowanie do bycia krytycznym, selektywnym i świadomym odbiorcą – można powiedzieć edukacja medialna właściwa. Pobocznie jest to również wychowanie do bycia medialnym twórcą – podejmowanie prób własnej działalności dziennikarskiej, literackiej, filmowej itp. Trzeci element również obecny w celach edukacyjnych to kształtowanie tożsamości kulturowej z widocznie zarysowaną opozycją: dziedzictwo i kultura narodowa – globalizacja i kultura masowa.

 

 

 

W szkole podstawowej dostrzegamy znaczną przewagę edukacji czytelniczej nad medialną. Chodzi o wczesne wyrobienie nawyków obcowania z książką i biblioteką, rozbudzić w uczniach potrzeby poznawcze i przede wszystkim uwrażliwić na słowo. Podstawowa edukacja medialna polega również na przekazie fundamentalnej wiedzy o komunikowaniu się ludzi, m.in. o pojęciu komunikacji bezpośredniej i medialnej, werbalnej i niewerbalnej – tzw. mowy ciała, o podstawowej umiejętności w odbiorze przekazów medialnych, którą jest zdolność rozróżniania między tym, co fikcyjne, a tym, co realne; między tym, co jest w miarę obiektywnie przekazaną informacją, a tym, co jest do niej komentarzem.