Zorganizowanie pracy z filmem w szkole nie należy do zadań łatwych. Nauczyciela ograniczają: brak czasu, przeładowany program, nikła motywacja ze strony uczniów i innych pedagogów, kłopoty ze sprzętem, salą itp. Jak pokonać te przeszkody? Jak dobrze zaplanować sobie pracę z filmem? Oto kilka podpowiedzi dla nauczyciela – jak efektywnie pracować z filmem w szkole?
Kilka pomysłów na rozwiązanie szkolnych problemów ma Małgorzata Wiśniewska, nauczycielka z IX LO im. Hoffmanowej w Warszawie, która od wielu już lat z powodzeniem wprowadza elementy edukacji filmowej w swojej szkole.
Wpisz filmy do rozkładu materiału swojego przedmiotu. Każdy z nas przygotowuje co roku taki plan, warto więc zastanowić się, które zagadnienia programowe można zaprezentować uczniom w postaci przekazu filmowego, mając oczywiście na względzie walory artystyczne dzieła, korzyści dydaktyczne i wychowawcze. Film okazuje się przydatnym materiałem na lekcjach polskiego, wiedzy o społeczeństwie, etyki, a także w pracy wychowawcy.
Umieść wybrane filmy w planie pracy wychowawczej klasy i szkoły. Można, w anonimowej ankiecie, zapytać uczniów, jakie zagadnienia oraz jakimi metodami chcieliby poruszać na lekcjach wychowawczych.
Przygotuj we współpracy z innymi nauczycielami międzyprzedmiotową ścieżkę filmową lub medialną. Znajdą się w niej wybrane (pod kątem programów kilku pokrewnych przedmiotów oraz nauczycielskich rozkładów materiału) pozycje filmowe. Do współpracy można zaprosić nauczycieli języka polskiego, historii, wiedzy o społeczeństwie i geografii. Warto zacząć od ułożenia listy filmów, które mogą wzbogacić lub wręcz zastąpić treści programowe poszczególnych przedmiotów, a potem wpisać te dzieła do swoich rozkładów tak, żeby się nie dublowały. Listę można następnie wywiesić w pokoju nauczycielskim i na bieżąco uzupełniać uwagami i komentarzami. Po roku pracy będzie już wiadomo, które filmy się sprawdziły jako pomoc dydaktyczna, a które należałoby usunąć albo przesunąć do wyższej klasy. Zapleczem takiego programu powinna być szkolna filmoteka, dostępna dla nauczycieli i uczniów. W X LO im. Hoffmanowej w Warszawie od lat działa wideoteka (kasety można wypożyczać na zajęcia i do domu), a od ubiegłego roku są kompletowane filmy DVD (dzięki ofertom edukacyjnym firm oraz zakupom indywidualnym).
Samodzielnie dokształcaj się w zakresie filmoznawstwa. Praca z filmem w szkole wymaga szczególnych kompetencji. Nie wszyscy są wykształceni w tym kierunku. Można korzystać z kursów i studiów podyplomowych organizowanych przez wojewódzkie ośrodki doskonalenia, szkoły wyższe, kina studyjne czy domy kultury. Poszerzają one wiedzę z zakresu filmoznawstwa i historii kina, rozwijają warsztat nauczyciela-edukatora filmowego (uczą układania programu filmowego, wskazują metody analizy i interpretacji dzieła filmowego oraz pisania scenariuszy lekcji filmowych).
Artykuł jest częścią publikacji „Filmoteka szkolna”. Pakiet edukacyjny pod redakcją Marianny Hajdukiewicz i Sylwii Żmijewskiej-Kwiręg, wydany zostanie przez Fundację Centrum Edukacji Obywatelskiej we współpracy z Polskim Instytutem Sztuki Filmowej. Więcej informacji w Filmotece Szkolnej.