Stopniowo zwiększa się wśród nauczycieli i dyrektorów szkół świadomość potrzeby zmiany przestrzeni, w której odbywa się uczenie w szkole. Oczywiście wszyscy chcielibyśmy, aby szkoły były coraz ładniejsze, jednak przede wszystkim musimy zwracać uwagę na takie działania tworzące lub modernizujące przestrzeń edukacyjną, które rzeczywiście będą wspierać nauczanie i uczenie się, a nie będą zaś jedynie architektoniczną formą czy wizerunkową wizytówką szkoły.
Jednym z najważniejszych etapów projektu „NOVIGADO – Aktywne uczenie się i innowacyjne nauczanie w elastycznych przestrzeniach edukacyjnych” jest pilotaż programu rozwoju kompetencji pedagogicznych, który jest realizowany w 24 wybranych szkołach w Polsce, Portugalii, Francji i Turcji (kraje partnerskie projektu). Celem pilotażu jest przetestowanie wypracowanych rozwiązań poprawiających dydaktyczne wykorzystanie przestrzeni edukacyjnej w nauczaniu szkolnym. Przestrzeń ma istotne znaczenie w edukacji, chociaż nieczęsto pedagodzy mają tego świadomość. Za wybitnym włoskim pedagogiem Lorisem Malaguzzi, jednym z twórców metody Reggio (Reggio Emilia), można powtórzyć, że pełni ona rolę „trzeciego nauczyciela” w klasie.
29 czerwca br. Fundacja Think! zorganizowała pierwszą część warsztatu (online) inaugurującego pilotaż program rozwoju kompetencji w zakresie aktywnego uczenia się i modernizacji przestrzeni edukacyjnych. Uczestniczyło w nim 14 dyrektorów i nauczycieli z sześciu polskich szkół: Liceum Ogólnokształcące nr 2 z Sosnowca, Liceum Ogólnokształcące nr 1 z Rudy Śląskiej, Liceum ADE z Warszawy, Liceum Filomata z Gliwic, Liceum Ogólnokształcące nr 17 z Gdyni i Zespół Szkół Ekonomiczno-Usługowych z Żychlina. Warsztat prowadzili nauczyciele liceów z grupy SuperBelfrzy RP: Barbara Ostrowska i Marcin Zaród, eksperci projektu Novigado w Fundacji Think! oraz Marcin Polak, jako koordynator projektu Novigado. Równolegle na przełomie czerwca i lipca odbyły się też podobne spotkania w trzech krajach: Francji, Portugalii i Turcji.
Realizacja warsztatu zbiega się w czasie z zakończeniem prac nad zasobami dla szkół dotyczącymi wykorzystania przestrzeni edukacyjnych dla podniesienia efektywności nauczania i zwiększenia zaangażowania uczniów. Przewodnik dla nauczycieli i szkół będzie dostępny w kilku językach (także polskim) jeszcze przed rozpoczęciem roku szkolnego we wrześniu. Dodatkowo przygotowano narzędzie online do tworzenia scenariuszy zajęć z wykorzystaniem przestrzeni edukacyjnych (Kreator scenariuszy – opis, instrukcja dostępne w jęz. angielskim (zob. webinar omawiający to narzędzie), ale można będzie przygotowywać treści także w języku polskim).
Poprzez opracowane narzędzia i działania organizatorzy projektu NOVIGADO będą wspierać szkoły w przejściu od edukacji tradycyjnej, transmisyjnej, do aktywnego uczenia się. A środowisko edukacyjne pełni w tej zmianie bardzo istotną rolę. Wcale nie musimy projektować i budować szkoły od nowa, aby dokonać takiej przemiany – bardzo dużo możemy zdziałać w budynkach szkolnych już istniejących. Oczywiście zmiany nie zajdą z dnia na dzień, potrzebny jest czas i testowanie różnych nowych podejść, poszukiwanie najlepszych metod. Powinniśmy jednak zmierzać, choćby oddolnie, na poziomie szkół, do edukacji promującej aktywne metody uczenia się, wspierane przez wykorzystanie innowacyjnych środowisk uczenia się oraz mądre korzystanie z technologii edukacyjnych i komunikacyjnych. W ten sposób będziemy mogli korzystać z dobrodziejstw technologii edukacyjnych, których w szkołach jest coraz więcej.
Polskie szkoły realizować będą pilotaż na jesieni, a na łamach Edunews.pl będziemy wracać do tego tematu i informować o wynikach.
***
Niniejszy artykuł powstał w ramach projektu NOVIGADO.
Finansowany ze środków Erasmus+ projekt NOVIGADO koordynuje Fundacja Think! (lider konsorcjum), zaś partnerami są belgijska organizacja European Schoolnet (zrzeszająca wszystkie ministerstwa edukacji w UE), turecki YEGITEK (agencja tureckiego ministerstwa edukacji ds. technologii), francuska CANOPE (agencja francuskiego ministerstwa edukacji ds. Publikacji edukacyjnych) i dwie innowacyjne szkoły – francuska Lycee Pilote Innovant International oraz portugalska Agrupamento de Escolas Fernando Casimiro Pereira da Silva.
Na stronie https://fcl.eun.org/novigado-results można znaleźć liczne opracowania (także w języku polskim) poświęcone m.in. współczesnemu rozumieniu aktywnego uczenia się, organizacji przestrzeni edukacyjnych w szkole i wykorzystania ich w nauczaniu, opinie przedstawicieli środowisk naukowych i oświatowych dotyczących aktywnego uczenia się we współczesnej szkole, jak również przegląd światowej literatury w tym temacie. Znajdują się tam też linki do kursu MOOC oraz webinarów. Zapraszamy do śledzenia informacji o projekcie NOVIGADO i korzystania z opracowań i materiałów dla szkół i nauczycieli.
Więcej informacji: http://fcl.eun.org/novigado
Notka o autorze: Marcin Polak jest twórcą i redaktorem naczelnym portalu o nowoczesnej edukacji Edunews.pl (2008-) i organizatorem cyklu konferencji dla nauczycieli INSPIR@CJE (2013-). Zajmuje się zawodowo edukacją od 2002, angażując się w debatę na temat modernizacji i reformy szkolnictwa (zob. np. Dobre zmiany w edukacji, Jak będzie zmieniać się edukacja?). Blisko współpracuje z nauczycielami i szkołami. Należy do społeczności Superbelfrzy RP. Realizuje projekty edukacyjne i szkoleniowe o zasięgu ogólnopolskim i międzynarodowym. Szczególnie interesują go inicjatywy związane z tematyką przestrzeni edukacji - był liderem dwóch ważnych projektów międzynarodowych Fundacji Think!: Eduspaces21 oraz NOVIGADO. Jest współautorem kilku poradników dla szkół dotyczących przestrzeni edukacyjnych (m.in. Przestrzeń w edukacji).
