Każdy ma emocje i najważniejsze jest to, jak sobie z nimi radzimy. Panując nad swoimi emocjami lepiej radzimy sobie ze stresem, wzmacniamy odporność, empatię i samoświadomość. Jak uczyć tej umiejętności naszych uczniów?
Kilka przykładów, w jaki sposób nauczyciel może pokazywać uczniom – jak opanować emocje.
Bycie osobą wrażliwą jest w porządku
Dzielenie się własnymi emocjami wzmacnia zaufanie. Warto przyznawać się do tego, że jest się zdenerwowanym, lub smutnym.
Nauczyciel może zamodelować określanie głośne swoich uczuć i emocji, może np. powiedzieć: „Jestem sfrustrowany, bo mój długopis przestał działać, ale wezmę głęboki oddech i poszukam innego” lub „Nie spałem dobrze, ale postaram się, abyśmy mogli mieć dobrą lekcję”.
Radzenie sobie z emocjami
Nauczyciel może pokazać uczniom, jak radzi sobie z emocjami. Może zacząć głęboko oddychać, zrobić przerwę, przeformułować wyzwanie, pokazać jak sam radzi sobie z reakcjami emocjonalnymi.
Może powiedzieć: „To nie działa — pozwólcie, że się zatrzymam i to poprawię” lub „Kiedy czuję się przytłoczony zadaniami, skupiam się na raz jednym kroku”
Historie nauczycielskie
Nauczyciel może podzielić się osobistymi historiami, ale takimi, które są dostosowane do wieku uczniów. Może opowiedzieć, jak pokonał wyzwanie lub wyszedł z trudnej sytuacji.
Na przykład:
– „Byłem zdenerwowany pierwszego dnia szkoły, ale głębokie oddechy pomogły mi poczuć się lepiej”.
– „Kiedyś frustrowało mnie, gdy nie mogłam czegoś opanować, ale nauczyłam się, że proszenie o pomoc czyni mnie silniejszym”.
– „Miałem problemy z wystąpieniami publicznymi, ale przygotowanie do nich pomogło mi”.
Pozytywny przykład
Nauczyciel może pokazać uczniom, że pozytywne myślenie się opłaca. Może powiedzieć:
– „Popełniłem błąd, ale błędy pomagają nam się uczyć!”
– „To nie działa, spróbuje inaczej”
– „To nie było idealne, ale wyciągnę z tego wnioski i poprawię”.
Wzmacnianie poczucia bezpieczeństwa
Nauczyciel może zachęcać uczniów do wyrażania emocji i radzenia sobie z nimi. Może powiedzieć:
– „Pokażcie mi na palcach, jak się dzisiaj czujecie?”
– „Co pomaga ci się zrelaksować, gdy czujesz się przytłoczony?”
– „Pomyśl o sytuacji, w której udało ci się sprostać wyzwaniu — co się sprawdziło?”
Notka o autorce: Danuta Sterna jest byłą nauczycielką matematyki i dyrektorką szkoły, ekspertką oceniania kształtującego. Współpracowała z Centrum Edukacji Obywatelskiej tworząc programy szkoleń i kursów. Jest autorką książek i publikacji dla nauczycieli, propaguje ocenianie kształtujące w polskich szkołach, prowadzi też swoją stronę: OK nauczanie. Inspiracja artykułem Matta Pitmana z Edutopia.org.