Nowy rok szkolny bywa impulsem do myślenia o zmianie przestrzeni szkoły. To dobry moment do zastanowienia się, nie tylko "co?" zmienić w szkole, ale także "jak?" i "z kim?". Szkoła to instytucja społeczna, której gospodarzem bynajmniej nie jest jedynie dyrektor szkoły, ale cała społeczność i dobrze byłoby, aby myślenie o tym miejscu było obecne zarówno wśród nauczycieli, jak i uczniów oraz rodziców. I oczywiście, aby za myśleniem poszły jakieś czyny.
Ważne jest także pytanie "po co?" zmieniać chcemy przestrzeń szkolną. Sama estetyka to ważny wprawdzie, ale jeszcze mało istotny powód. I bardzo subiektywny – np. ktoś zdecydował, że klatki schodowe w szkole będą w kolorze jaskrawozielonym i może się to jednym podobać, a innym nie. Zmienianie szkoły tylko po to, żeby wyglądała ładniej i nowocześniej, nie powinna być celem samym w sobie. Powinniśmy raczej myśleć o ważniejszym celu i bardziej długofalowym działaniu - transformacji całej szkoły, nie tylko jej przestrzeni fizycznej wewnątrz i na zewnątrz szkolnych murów, ale i różnych podejść do nauczania, nowoczesnych metod pracy, budowania relacji w szkole i poza szkołą (np. współpracy ze społecznością lokalną), organizacji procesu nauczania z wykorzystaniem różnych narzędzi, także technologicznych.
Zmiana przestrzeni szkolnej to pozornie łatwe zadanie, które jednak wcale niekoniecznie takim jest. Jak to zrobić? Mamy dobry pakiet materiałów, który może zainspirować i podpowiedzieć, co warto, a czego nie warto robić.
Chcielibyśmy dziś przypomnieć o projekcie „Przestrzenie edukacji 21. Otwieramy szkołę!” (finansowanym z programu Erasmus+) i czteroczęściowym poradniku, który w latach 2015-2016 opracowały Fundacja Centrum Edukacji Obywatelskiej i Fundacja Think! z Warszawy, Hanseatic Institute for Entrepreneurship and Regional Development (HIE-RO) z Rostocka oraz Rektorsakademien Utveckling AB (RAU) ze Sztokholmu. Wszystkie poradniki są dostępne w formie plików PDF i EPUB – można je pobrać bezpłatnie na przykład ze strony głównej sklepu www.edustore.eu (tytuł poradników jest taki sam, jak projektu).
Powód, dla którego przypominamy o istnieniu tego projektu jest istotny. Otóż został on właśnie doceniony przez panel ekspertów Komisji Europejskiej (Dyrekcję Generalną ds. Edukacji, Młodzieży, Sportu i Kultury) i zaliczony do grona najbardziej wartościowych projektów europejskich – tzw. „success story”. Uznano, że projekt ten wyróżnia się siłą wpływu, wspiera proces tworzenia polityk publicznych oraz stanowi źródło inspiracji i innowacji dla odbiorców projektu. Jako jeden ze współtwórców projektu i poradników, cieszę się bardzo z takiego docenienia naszej inicjatywy.
Zachęcamy szkoły do korzystania ze wspomnianych poradników w procesie myślenia o modernizacji szkoły. W opublikowanych materiałach zaprezentowaliśmy szerokie spojrzenie na przestrzeń edukacji i ujęcie jej poprzez trzy wymiary: architektoniczny (przestrzeń fizyczna, wyposażenie, infrastruktura szkoły), wirtualno-technologiczny (kształcenie i uczenie się w sieci) oraz społeczny (społeczność szkolna, społeczność lokalna, więzi ze światem). Czwartym wymiarem, obejmującym i zawierającym wyżej wymienione jest pedagogika. Inaczej mówiąc – każda zmiana przestrzeni szkolnej, aby wspierała proces uczenia, powinna mieć odniesienie do procesu dydaktycznego.
Zachęcamy do skorzystania z poradników z serii "Przestrzenie edukacji 21" - to bogate źródło pomysłów i inspiracji dla szkół.
(Notka o autorze: Marcin Polak jest twórcą i redaktorem naczelnym Edunews.pl, zajmuje się edukacją i komunikacją społeczną, realizując projekty społeczne i komercyjne o zasięgu ogólnopolskim i międzynarodowym. Jest również członkiem grupy Superbelfrzy RP).
