Jakość jest pojęciem odmienianym przez różne przypadki. Dużo się o niej mówi w edukacji. Jakość życia nauczyciela decyduje o jego zdrowiu, kondycji i motywacji do pracy. „Jakość życia. Jak być w zgodzie…” to nowa książka psychologiczna, która może pomóc zrozumieć różne uwarunkowania naszego życia i pracy.
Jednocześnie mimo różnych dostępnych publikacji o jakości pozostaje ona wartością deficytową, podobnie jak jest z naszą odpowiedzialnością, którą trafnie ujął kiedyś red. naczelny tygodnika „Newsweek Polska” Tomasz Lis, który powiedział dosłownie, że:
Nie wolności w Polsce brakuje, ale odpowiedzialności. To jej deficyt jest dziś najbardziej odczuwalny. Tomasz Lis, 2014[1]
Jakość ludzkiego życia
Jest jasne i oczywiste, że obserwując społeczne życie ostatnio w Polsce widać gołym okiem, że jego jakość spada, a czasem dotyka już dna. Stymulują to media, które zwykle w swych przekazach akcentują afery, atrakcje, ciekawostki, dramaty i tragedie i inne podobne takie sensacje. Na obecnej szkole także często nie pozostawiają suchej nitki.
Jakość ludzkiego życia zależy od wielu różnorodnych czynników. Badania o tym prowadzone są od dawna przez różnych badaczy. Różne definicje „jakości życia” przedstawia np. Agata Aleksińska [2] w artykule pt. Pojęcie jakości życia. Wyjaśnia np., że jakość życia i dobrostan nie są pojęciami, które się pokrywają. Warto przeczytać i przypomnieć sobie rozmaite ujęcia tego problemu.
Jednak istotne są dla nas nasze własne pytania i odpowiedzi. Stawiamy więc sobie i innym różne pytania, np. takie jak:
- Czym jest jakość i wysoka jakość ludzkiego życia?
- Co najmocniej warunkuje jakość naszego życia?
- Czy można i jak samodzielnie budować wysoką jakość własnego życia?
- Jakie są problemy i zagrożenia wynikające z braku jej w naszym życiu?
Jakość życia – nowa książka
Jakość, jakość… - wymienia się ją przy różnych okazjach i odmienia przez różne przypadki, a obok niej kwitnie bylejakość: mowy, myśli, planów i działań. Jakość życia. Jak być w zgodzie z samym sobą? [3] - to zarówno tytuł tej nowej publikacji, jak i nowej serii Wydawnictwa Charaktery, którą ona rozpoczyna. Przez cały rok do części nakładu kolejnych numerów „Charakterów” będą dołączane książki poświęcone tym obszarom życia, które wpływają na dobrostan. Będą dotyczyć odpoczynku, odżywiania, relacji, emocji i osobistych zasobów. Tematy z pewnością ważne.
Jeszcze ważne jest, że jakość tekstów będzie wysoka, bo: „w każdej z nich będą teksty znanych i cenionych psychologów: nie tylko artykuły objaśniające ważne tematy, ale też psychozabawy, ćwiczenia, porady i wskazówki. Dzięki nim będzie można spojrzeć na siebie z nieco innej perspektywy”. Czasem faktycznie warto!
Jakże ważne jest w życiu i pracy, a czasem nawet niezbędne, spojrzenie na sporawe z innej perspektywy. Przecież wyniki i wnioski naszych obserwacji często zależą od punktu patrzenia. Szerzej jest o tym w artykule pt. Jak lepiej uczyć wnioskowania?. Redakcja „Charakterów” także ma nadzieję, że wydając pracę o jakości życia: „w ten sposób pomoże ludziom lepiej zrozumieć to, co się dzieje w ich życiu, zauważyć to, co warto zmienić, i dokonać tej zmiany”.
Jakość w edukacji
Jakość jest terminem odmienianym przez wszystkie przypadki także w edukacji i szkole. Jaką wartość ma ona w obecnej szkole? Nowe, inne warunki życia w cyfrowej epoce determinują nowe sposoby uczenia się i nauczania. Szkoły już dziś poszukują nowych, innowacyjnych sposobów nauczania i uczenia się oraz sposobów zwiększenia skuteczności uczenia się.
Jasne więc jest, że z wielu powodów warto obserwować nowe trendy w edukacji na świecie i poznać skuteczne sposoby uczenia się, co sprzyja poszukiwaniu i testowaniu nowych metod pracy w edukacji. Kierunek tych poszukiwań jest oczywisty – uzyskanie wysokiej skuteczności kształcenia i wyższej (znacznie wyższej) kultury szkoły.
Jakość szkolnego uczenia się i edukacji były już opisana w różnych publikacjach, w tym także w poradniku o sposobach zwiększania skuteczności edukacji pt. Jak zwiększyć skuteczność szkolnej edukacji? Poradnik dla nauczycieli i edukatorów – część I [4]. Warto przeczytać, bo treści zawarte w ww. książce psychologicznej są jego swoistą kontynuacją i psychologicznym rozszerzeniem tematu.
Jakość własnego życia
Jakoś to będzie – mówią niektórzy, ale dla wielu ludzi ważna jest jakość. Autorzy ww. książki o jakości życia twierdzą, że wielu ludzi lubi: „rzeczy dobrej jakości: domowe sprzęty, ubrania, kosmetyki, żywność, książki. Szukamy ich, gotowi jesteśmy zapłacić za nie więcej, a potem dbamy o nie. Niestety, często zapominamy o rzeczy, której wysoka jakość jest nam szczególnie potrzebna: o własnym życiu.”
Jasne więc jest, że autorzy ww. publikacji pytają:
- Czym jest jakość ludzkiego życia?
- Co się na nią składa?
- Jak ją budować?
- Co się dzieje, kiedy brakuje jej naszemu życiu?
Jakość treści planowanej serii publikacji zapewnią teksty znanych psychologów. Redakcja poprosiła „cenionych psychoterapeutów, aby pomogli znaleźć odpowiedzi na te pytania. Autorzy książki Jakość życia. Jak być w zgodzie z samym sobą? - Hanna Hamer, Katarzyna Hamer, Ewa Kaian Kochanowska, Jacek Krzysztofowicz i Jakub Gutowski nie tylko objaśniają jakość życia, ale też proponują ćwiczenia i psychozabawy, które pomogą nam podnieść jakość życia albo ją utrwalić, jeśli jesteśmy z niej zadowoleni”. Książkę warto poznać i pomyśleć o jakości własnego życiu oraz pracy!
Literatura:
[1] T. LIS , Cdn. Po prostu. „Newsweek Polska” 2014 nr 25, s. 2.
[2] A. ALEKSIŃSKA, Pojęcie jakości życia – www.encyklopedia.pwn.pl/haslo/jakość-zycia – z 21.12.2016.
[3] Red.: Jakość życia. Jak być w zgodzie z samym sobą? Warszawa: Wydaw. Charaktery, 2016.
[4] J.P. SAWIŃSKI, Jak zwiększyć skuteczność szkolnej edukacji? Poradnik dla nauczycieli i edukatorów – część I. Warszawa: Wydaw. Difin, 2015, s. 145-158.
(Notka o autorze: dr Julian Piotr Sawiński, nauczyciel konsultant Centrum Edukacji Nauczycieli w Koszalinie, członek zespołu e-Redakcji Edunews.pl)
