O innowacjach w szkole

Innowacje niejednokrotnie postrzegane są przez zawiadujących szkołami, jako działanie, które ma ułatwić im wykonywanie obowiązków. Chodzi o wykorzystanie "nowych" technik i narzędzi do łatwiejszego panowania nad klasą, do efektywniejszej realizacji programu, do zmobilizowania uczniów, by z mniejszymi oporami uczyli się tego, czego nie lubią. By szkoła mogła pochwalić się lepszymi wynikami, by sprawniej wytrenować olimpijczyków.

Czasem innowacje mają także pomóc zabłysnąć w jakimś konkursie, wypromowaniu się, zaistnieniu w prasie.

Kiedy jednak pojawia się sugestia do potraktowania innowacji jako impulsu do zmiany myślenia o szkole, o jej celach, zadaniach, roli społecznej - następuje konsternacja.

Kiedy podnoszona jest kwestia modyfikacji postaw, przekonań, wyobrażeń - reakcją jest opór.

Kiedy zaczyna się rozmowa o realnym wdrożeniu tak chętnie rzucanych haseł o wolności, zaufaniu, podmiotowości wzajemnym szacunku - zainteresowanie nagle gaśnie.

Nie wystarczy zmienić układu ławek w klasie, wprowadzić tablice multimedialne czy elementy oceniania kształtującego, by zaszła realna zmiana. Takich technik i narzędzi to ja się dość sporo naoglądałem. Rozmówcy mi mówili: "U nas to jest już wszystko. Jesteśmy na czasie". Innowacja prześcigała innowację. Tyle, że prawdziwa zmiana dotyczy ducha szkoły, relacji międzyludzkich, traktowania ucznia, a nie mechanicznego wdrażania nowinek, kserowania modnych rozwiązań, tylko dlatego, że inni to robią.

Czas zrozumieć, że istotą sensownych innowacji nie jest efektywniejsze sterowanie uczniem dla realizacji naszych interesów, lecz dostrzeżenie w nim człowieka, którego mamy wesprzeć w rozwoju.

Notka o autorze: Tomasz Tokarz - doktor nauk humanistycznych, wykładowca akademicki, trener kompetencji społecznych, coach, mediator. Koordynator merytoryczny w Centrum Innowacyjna Edukacja. Nauczyciel w kilku alternatywnych szkołach. Jego pasją jest pisanie o nowoczesnym obliczu edukacji i rozwoju osobistym.