W zmieniającym się świecie, w którym technologia rozwija się w błyskawicznym tempie, umiejętności, które były ważne dziesięć lat temu, mogą dzisiaj okazywać się już przestarzałe. Stąd pojęcie "kompetencji przyszłości", którym oznacza się zestaw umiejętności, postaw i wartości, pozwalających jednostkom radzić sobie w zmieniającym się świecie i elastycznie adaptować do nowych sytuacji.

Oto priorytet MEiN nr 8: "Wspieranie rozwoju umiejętności cyfrowych uczniów i nauczycieli, ze szczególnym uwzględnieniem bezpiecznego poruszania się w sieci oraz krytycznej analizy informacji dostępnych w Internecie. Poprawne metodycznie wykorzystywanie przez nauczycieli narzędzi i materiałów dostępnych w sieci, w szczególności opartych na sztucznej inteligencji." Ale jak się do tego zabrać w szkole?

Często korzystamy z narzędzi podłączonych do sieci. Wszyscy - nie tylko młodzi. Czy da się bez tego żyć? Pewnie tak, ale czy warto? Przecież Internet przynosi mnóstwo korzyści: kontakt z rodziną i znajomymi; łatwość dotarcia do innych ludzi; dostęp do informacji; rozrywkę; edukację/rozwój osobisty; oszczędność czasu (np. zakupy); wygodę (np. załatwianie spraw urzędowych) i wiele innych. Oczywiście, internet niesie ze sobą wiele zagrożeń, jak chociażby treści nieodpowiednie dla dzieci, cyberprzemoc czy ryzyko uzależnienia. To jednak nie znaczy, że powinniśmy zakazać naszym dzieciom korzystania z sieci, gdyż wtedy stracą wszystkie korzyści, jakie mogą z tego wynieść. Powinniśmy natomiast uczyć je, jak z tych dobrodziejstw korzystać bezpiecznie i odpowiedzialnie.

Dwa lata pandemii zmieniły relacje w świecie młodych. Często skazani byli na kontakt w grupie rówieśniczej poprzez social media. Niektórzy dzięki temu wykreowali „ja” idealne, które nijak nie przystaje do „ja” realnego. Chcą teraz utrzymać fałszywą popularność zdobytą w lajkach. Najłatwiej to zrobić, szukając kozła ofiarnego i wykluczając go z grupy. Do gabinetów psychologów i psychiatrów zgłaszają się ofiary tego typu nękania.

Tematyka ta jest niezwykle istotna w dzisiejszych czasach. Coraz silniej bombardowani jesteśmy różnego typu informacjami, często niesprawdzonymi, nieprawdziwymi. Poddawani jesteśmy przeróżnego rodzaju manipulacjom, które ludzie rozsyłają dalej, nie trudząc się o ich sprawdzenie. A przecież, dzięki Internetowi można dziś łatwiej dotrzeć do wiedzy, która pomaga zweryfikować to, co zasłyszane, obejrzane czy przeczytane.

Jak często stykamy się ze stwierdzeniem: "dzisiejsi nastolatkowie już od kołyski trzymają w rękach smartfona"? Dorozumiane jest w nim, że dla młodzieży cyfrowe kompetencje są czymś naturalnym, niewymagającym ćwiczeń, doskonalenia. I nawet jeśli jest w tym ziarno prawdy, to dotyczy wyłącznie (podstawowej) biegłości w posługiwaniu się urządzeniami, takimi jak smartfon czy tablet, ale nie kompetencji związanych z przetwarzaniem informacji pozyskanych za pośrednictwem tych urządzeń.