Warsztatownia / Majsterkownia / Stolarnia… czyli szkolne pomieszczenie, gdzie uczniowie korzystając z różnych narzędzi (młotki, wiertarki, wkrętarki, piły etc.) uczą się m.in. obróbki drewna. Możemy taką pracownię stworzyć w każdej szkole. Zdobyte w niej umiejętności przydadzą się naszym uczniom.
„Warsztatownia” to pojęcie ukute przez Adama Perzyńskiego, dyrektora Szkoły Podstawowej nr 27 w Gdańsku, gdzie stworzył on pierwszą taką salę. Kolejną – umownie zwaną Warsztatownią 2.0 – zbudował w mojej szkole: Szkole Podstawowej nr 92 w Gdańsku (ZSP 5). I chociaż na co dzień uczę historii, to sala ta jest obecnie pod moją pieczą, gdyż od 4 lat spędzam tam godziny zajęć rozwijających kreatywność z dzieciakami z klas od 4 po 8.
Jakie obawy i wyzwania wiążą się z zajęciami w tego typu sali? Całkiem spore, ale warto pokonać lęki, bo zwykle są one wyolbrzymione.
Przede wszystkim – czy mogę prowadzić zajęcia z użyciem ostrych narzędzi? Jeśli jako wykładowca techniki – tylko za okazaniem dokumentu ukończenia odpowiednich studiów. Ale jako każdy inny przedmiotowiec – bez problemu. Trzeba tylko zaczerpnąć wiedzy i umiejętności w używaniu tych narzędzi. Warto poszukać sobie mentora (np. szkolnego konserwatora, zaprzyjaźnionego nauczyciela lub ojca czy dziadka uczniów), który po kolei pokaże jak działają i jak bezpiecznie z nich korzystać. Oczywiście można skorzystać z pomocy specjalistów i zaprosić ich na nasze zajęcia.
Najbardziej jednak boimy się, że dzieci albo doznają w tej sali kontuzji, albo skrzywdzą innych. Ale to mit. Jeśli na początku zajęć omówimy z nimi wszystkie zagrożenia, określimy zasady bezpiecznej współpracy, a przede wszystkim zapewnimy rodziców o naszej kontroli i uwadze – nic złego się nie wydarzy. A jeśli już dojdzie do wypadku (nasza reakcja musi być wówczas zdecydowana), to warto go stawiać jako przykład zachowania, jakiego należy unikać.
Kolejną sprawą jest brak pomysłu na takie zajęcia. Ale tu przychodzi nam z pomocą Internet – mnóstwo inspiracji odnajdziemy na YT czy Pintereście. Istnieją też liczne Facebookowe grupy i strony poświęcone pracy z drewnem. Ja wychodzę z założenia, że wszystko to, co każemy dzieciom narysować na kartce, możemy swobodnie przenieść w świat przestrzenny i zbudować z drewna.
I ostatnia bolączka – skąd brać materiały i fundusze na ich zdobycie. Zewsząd. Najlepiej zacząć od najbliższego otoczenia i recyklingu. Palety drewniane często są wystawiane przy wiatach śmietnikowych. Ponadto nasi uczniowie mają rodziców, do których możemy się zwrócić o pomoc. Albo jako prośbę o zbędne w gospodarstwie materiały, albo jako wniosek o dofinansowanie od Rady Rodziców. Często sprawnie działają Rady Dzielnic, które w swych budżetach zakładają środki na projekty edukacyjne. Oczywiście dochodzi do tego budżet szkoły czy liczne granty, które można pozyskać od zewnętrznych instytucji.
Ale przecież nie każda szkoła posiada warsztatownię! I tu warto pamiętać, że w narzędzia do obróbki drewna szkoły zostały wyposażone w ramach Laboratoriów Przyszłości. Trzeba się jedynie zainteresować w jakim miejscu zostały składowane – niestety często w pancernej szafie…
Czy więc warto w szkole korzystać z tego typu narzędzi? Zdecydowanie warto! Oczywiście jeśli prowadzimy swój przedmiot, robimy to tylko od czasu do czasu. Dla urozmaicenia zajęć, dla pokazania, że wiedza zdobyta na naszym przedmiocie jest przydatna w życiu codziennym. Majsterkując możemy wykonać z dziećmi przeróżne makiety i prace oparte o schematy. Możemy tworzyć obrazy za pomocą młotka, gwoździ i sznurka (litery, kontury przedmiotów). Powstawać mogą drewniane ludziki – jako bohaterowie literaccy czy postaci historyczne. Drewno jest doskonałym materiałem na wszelkie konstrukcje przestrzenne czy proste pojazdy. Przykładów naprawdę można mnożyć, a ogranicza nas tylko wyobraźnia.
I najważniejsze – czy zajęcia majsterkowe to tylko zabawa? NIE! Dzięki nim kształcimy w dzieciach kompetencje, które będą im potrzebne w przyszłości: umiejętność pracy w grupie, ale i umiejętności przywódcze; kreatywność i innowacyjność; analityczne i krytyczne myślenie; zdolność rozwiązywania problemów i aktywne uczenie się.
Jasne, że samemu trzeba chcieć, trzeba wykrzesać w sobie pasję i ogień, czasem nauczyć czegoś nowego, wyjść ze strefy komfortu i zapomnieć o sztywnym realizowaniu podstawy programowej tylko z użyciem podręcznika i zeszytu ćwiczeń.
Dużo o Warsztatowni opowiadałam podczas INSPIR@CJI 2024 w Warszawie – zachęcam do obejrzenia nagrania:
***
Organizatorami zorganizowanej w dniach 5-6 października 2024 w Warszawie konferencji INSPIR@CJE 2024 byli: Edunews.pl, Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Wiedzy THINK! oraz Think Global sp. z o.o.
Partnerem merytorycznym była społeczność nauczycieli: Superbelfrzy RP.
Partnerem głównym konferencji był Samsung Polska.
Partnerami konferencji byli: Canva, Centrum Kultury Filmowej im. Andrzeja Wajdy, Eduko, Fundacja Szkoła z Klasą & Asy Internetu, Microsoft & ALSO sp. z o.o., Remi sp. z o.o., Stowarzyszenie Cyfrowy Dialog, VanityStyle sp. z o.o. (Akademia Dobrej Enegrii Junior), Wakelet oraz Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń.
Współpraca: FAST Heroes, SuperKid.pl, ZłotyNauczyciel.pl.
Notka o autorce: Agnieszka Spigarska-Linde jest nauczycielką dyplomowaną, uczy historii w Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr 5 w Gdańsku oraz prowadzi zajęcia rozwijające kreatywność w szkolnej warsztatowni. Tam realizuje swoje pasje i rozwija dziecięce talenty w zakresie obróbki drewna. Pasjonatka nowoczesnych technologii i narzędzi AI w edukacji. Trenerka Centrum Edukacji i Rozwoju Progresownia. Microsoft Innovative Expert Educator. Członkini społeczności SuperBelfrzy RP.
