Nikt nie przeszkadzał. Nikt się nie nudził. Nie było na to czasu. "Wyobraźcie sobie jedno całe osiedle w Poznaniu, wszystkich mieszkańców Zakopanego, albo kilkadziesiąt pociągów pełnych ludzi. 30 tysięcy – tyle jest w Polsce osób bezdomnych" – w ten sposób prowadzący lekcję Tomasz Sadowski pokazał w czym rzecz. A w tym, żeby zrozumieć, poczuć i chcieć coś zrobić ze zjawiskiem wykluczenia. Nawet, gdy ma się jeszcze naście lat.
Tomasz Sadowski, nauczyciel historii i ekspert programu Edukacja Globalna – Efekt Domina, swoją lekcję przeprowadził w Zespole Szkół z Oddziałami Integracyjnymi i Specjalnymi nr 2 w Poznaniu. Wzięli w niej udział uczniowie z różnych klas, w różnym wieku. „Wykorzystaliśmy scenariusz lekcji Człowiek w sytuacji trudnej – o konieczności pomocy, który wchodzi w skład pakietu Edukacja Globalna – Efekt Domina. W Chudobczycach fundacja „Barka” wspierana przez Kulczyk Foundation, prowadzi wspólnotę dla ludzi, którzy próbują wyjść z bezdomności, poradzić sobie z wykluczeniem” – tłumaczy Tomasz Sadowski.
Jedno z zadań było naprawdę zaskakujące. Miało bowiem wzbudzić silne, pozytywne emocje a przy tym skłonić do dyskusji oraz do działania. Pan Tomasz postawił przed młodymi ludźmi… walizkę. Okazało się, że w środku są m.in. poradnik harcerski, kalesony, ręcznik i 100 zł. – Chodziło o to, by uczniowie zastanowili, co jest potrzebne, by przetrwać trzy miesiące, kiedy nagle znajdujemy się „na ulicy”. Jesteśmy grupą, mamy 100 zł na głowę, jakieś umiejętności, możliwości, pomysły, a razem trzeba przetrwać w rozpadającym się domu – wyjaśnia ten zamysł pan Tomasz.
Jak młodzi ludzie poradzili sobie z tym zadaniem? Grupa dziewcząt wymyśliła, że wszystkie będą wykorzystywać swoje talenty np. śpiewać na ulicy, czesać i układać ludziom włosy. Zgodnie ustaliły, że jedzenie kupią za zebrane, wspólne już, pieniądze, a potem zaczną inwestować – coś posieją, kupią zwierzęta! Grupa chłopców opracowała z kolei biznesplan z bardzo dokładnym przeznaczeniem zebranych pieniędzy. Na zakup kury i koguta! Zadeklarowali, że rozsądnie podzielą obowiązki domowe pomiędzy siebie.
„Wiedza szybko sprowokowała wartościową dyskusję, a dyskusja, wsparta oryginalnymi zadaniami, szybko przeszła w planowanie konkretnych działań. Nasza fundacja zawsze stara się wywołać efekt domina. I on na naszych oczach nastąpił!” – podkreśla Dominika Kulczyk, Prezes Kulczyk Foundation, która obserwowała lekcję, a potem długo rozmawiała z uczniami na temat pomagania. „Ale myliłby się ten, kto by sądził, że wraz z końcem lekcji popchnięta została ta ostatnia kostka domina. Poruszyły się kolejne! Po lekcji grupa przemiłych uczennic spytała mnie, czy Kulczyk Foundation nie potrzebuje wolontariuszy, bo one po prostu chcą działać. Jeśli tak z marszu mnie spytały, to jedno jest pewne – na takich wspaniałych młodych ludzi może liczyć bardzo wiele organizacji pozarządowych!” – zaznacza.
Edukacja Globalna – Efekt Domina to projekt edukacyjny Kulczyk Foundation, który wykorzystuje za podstawę cykl telewizyjny „Efekt Domina” prezentujący działania społeczne, infrastrukturalne fundacji na całym świecie. W listopadzie do szkół podstawowych i gimnazjów w całej Polsce trafiły specjalne przesyłki zawierające pakiety materiałów przeznaczone dla nauczycieli i uczniów klas 4–6 szkoły podstawowej i klas 1–3 gimnazjum. Scenariusze mogą być realizowane na lekcjach wychowawczych, lekcjach wiedzy o społeczeństwie, a także w ramach bloku między przedmiotowego lub zajęć dodatkowych. Wykorzystują naturalną dociekliwość dzieci odwołują się do posiadanej wiedzy i różnych doświadczeń życia codziennego w Polsce. Wszystko po to, by przybliżyć sytuację dzieci wychowywanych w różnych kulturach i tradycjach w innych miejscach na świecie: Laosie, Bangladeszu, Malezji, Zambii, Rumunii i Etiopii. Dwie lekcje dotyczą Polski: łódzkiego hospicjum oraz wspólnoty ludzi, którzy wyszli z bezdomności. Do każdego scenariusza dołączony jest filmowy reportaż, który stanowi wprowadzenie, ale i pogłębienie omawianych zagadnień. Na płycie znajduje się także galeria poruszających zdjęć, które Kulczyk Foundation zebrała właśnie w trakcie realizowania projektów pomocowych w miejscach będących podstawą scenariuszy lekcyjnych.
Więcej informacji o projekcie Edukacja Globalna – Efekt Domina można znaleźć na stronie www.edukacjaglobalna.com. Na stronie są dostępne wszystkie te materiały, które trafiły pocztą do szkół. O tym, jak przygotować wspaniałą lekcję, można porozmawiać również z konsultantami projektu: w dni robocze w godz. 13:00-14:00. Jeśli natomiast ktoś poza dyżurem zechce zadzwonić na numer 794 121 121, to konsultanci bardzo proszą, by nagrał wiadomość na sekretarkę, podał numer na który można oddzwonić, ewentualnie zostawił adres mailowy. Co ważne, z infolinią można się także kontaktować za pośrednictwem SMS-ów. Opłaty naliczane są według stawek operatora.
Partnerem strategicznym projektu jest Fundacja KGHM Polska Miedź, merytorycznym – Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, logistycznym – firma InPost, a technologicznymi iSpot Apple Premium Reseller i JTC. Pozostałymi partnerami projektu są Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne i MillionYou. Partnerami edukacyjnymi są fundacja CIE, Fundacja Uniwersytet Dzieci i Superbelfrzy RP.