Przygotowując projekt warto oprzeć go na jakimś koncepcie, czyli pojęciu czy motywie przewodnim, który określi nam tematykę, a także pozwoli na dopasowanie do określonych potrzeb. Znalezienie idei, wokół której można budować działania projektowe pozwala na określenie dość elastycznych ram, które będą sprzyjały samodzielności i kreatywności uczniów.
Projekty edukacyjne cieszą się coraz większą popularnością – są niezwykle korzystne zarówno dla uczniów, jak i nauczycieli. Przyczyniają się do zwiększenia samodzielności, wyzwolenia kreatywności oraz kształtowania umiejętności twardych i miękkich, takich jak posługiwanie się nowymi aplikacjami do tworzenia prezentacji, filmów czy plakatów lub planowanie działań i współpracy w grupie. Szkoły mają możliwość realizacji długoterminowych projektów dzięki takim platformom jak eTwinning czy też finansowaniu z programu Erasmus+. Opracowanie długofalowego projektu jest ogromnym wyzwaniem i właśnie tu z pomocą przychodzi konceptualność.
W ostatnim projekcie realizowanym dzięki programowi Erasmus+ o nazwie „Connected with the Environment” postanowiliśmy zagłębić z uczniami koncept środowiska, ale nie tylko w klasycznym wymiarze ekologii, ale również z uwzględnieniem historii, relacji międzyludzkich czy też nowoczesnych technologii. Dlaczego akurat taki podział?
W każdym projekcie edukacyjnym zależy nam na tym, aby uczniowie zdobyli jak największą wiedzę z danego obszaru i dodatkowo nauczyli się dostrzegać rożnego rodzaju zależności między zagadnieniami. Przygotowując poszczególne moduły, staraliśmy się dobierać zadania prowadzące uczniów od mikro do makroskali, od szczegółu do ogółu. Ułatwiało im to przechodzenie z zadania do zadania, ale także dostrzeganie powiązań pomiędzy modułami.
Jak wygląda to w praktyce?
Podczas realizacji ostatniego projektu, w module Historia uczniowie badali to, jak się zmienili, jaką historię ma ich szkoła, odkrywali historie swoich nauczycieli, historię miasta lub regionu oraz opowiadali legendy związane z tymi miejscami. Z kolei w module Technologia układali i przeprowadzali ankietę wśród uczniów szkoły o wykorzystaniu urządzeń technologicznych, badali w jak dużym stopniu technologia jest widoczna w naszym życiu, organizowali Dzień bez technologii oraz identyfikowali zagrożenia i korzyści wynikające z używania urządzeń elektronicznych na co dzień w swoim otoczeniu.
Po każdym module wracaliśmy do tego, jak dane zadanie jest związane z pojęciem środowiska. Zadziwiające było to, że z czasem uczniowie z dużo większą łatwością wskazywali korelacje między zadaniami a kluczowymi pojęciami. Najtrafniejszym podsumowaniem będzie cytat z wypowiedzi jednego z uczniów usłyszany przeze mnie na koniec projektu: „Bo my wszyscy, wszystko to, co robiliśmy, co robimy i to, co nas otacza, to środowisko”.
Dodatkowe korzyści
Celem projektu było oczywiście zgłębienie konceptu środowiska poprzez różne obszary i poziomy, ale w trakcie rozwijaliśmy również kompetencje językowe i interpersonalne. Ponadto zwiększaliśmy umiejętności posługiwania się TIK wśród uczniów i nauczycieli oraz nawiązaliśmy kontakty z innymi szkołami w trakcie wizyt partnerskich.
Koncept na koncept
Jak więc zabrać się do działania? Oto kilka kroków:
- określenie potrzeb grupy lub całej społeczności szkolnej – warto przeprowadzić ankiety lub po prostu porozmawiać i zebrać pomysły od samych uczniów i innych nauczycieli,
- analiza zebranych pomysłów – próba dopasowania nowego pomysłu do realiów i możliwości w klasie czy szkole,
- wybór konceptu i określenie jego ram – mogą być one mniej lub bardziej elastyczne, wszystko zależy od określonych potrzeb i tego, jak bardzo chcemy pozwolić uczniom na kreatywność i samodzielność,
- podział na moduły – sposób na przełamanie monotonności i spojrzenie na dany temat z różnych perspektyw,
- powracanie do konceptu w trakcie różnych modułów – pozwoli to na zachowanie spójności.
Projekt „Connected with the Environment” był realizowany w latach 2017-2019 i jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej.
Notka o autorce: Joanna Wróblewska jest nauczycielką języka angielskiego i francuskiego w Międzynarodowej Szkole Podstawowej Paderewski, wychowawczynią klasy 7, koordynatorką projektów Erasmus+. Niniejszy artykuł ukazał się w blogu Edukacja i Inspiracje, licencja CC-BY-SA.
