W Europie powstają nowe modele innowacyjnego kształcenia. Ogólnie rzecz biorąc, kształcenie jest przedsięwzięciem publicznym, za które odpowiadają rządy i instytucje międzynarodowe. Szkolnictwo postrzegane jest w kategoriach dużych i złożonych systemów. Dlatego też, zgodnie z powszechnym założeniem, siłą napędową zmian w kształceniu zwykle są instytucje, takie jak rządy, uniwersytety, konsorcja dużych podmiotów oraz bogate w zasoby fundacje.
Jednak w ostatnim czasie źródłem przełomowych zmian coraz częściej są inicjatywy oddolne przedsiębiorczych osób. Prawda jest taka, że sfera przedsiębiorczości zdominowana jest przez graczy amerykańskich. Czy da się to zmienić? Czy Europa potrafi mówić własnym głosem, promując inne wartości i odmienne podejścia pedagogiczne? Jakie oczekiwania i wyzwania wiążą się z przedsiębiorczością w dziedzinie edukacji?
Kwestie te należałoby rozważyć w szerszym kontekście: zgodnie z ostatnim badaniem OECD, nowo powstałe MŚP zapewniają 42% nowych miejsc pracy. Europa dostrzega ważną rolę wspierania dynamicznie rozwijającej się kultury startupu. Zmiany w mentalności odzwierciedlają inicjatywy, takie jak Startup Europe, manifest młodych przedsiębiorców oraz partnerstwo Startup Europe. Ośrodki akademickie reagują na tę sytuację, tworząc programy nauczania przedsiębiorczości, natomiast sektor prywatny udostępniając liczne inkubatory przedsiębiorczości i akceleratory biznesu. Trend ten jest widoczny od kilku lat w szkołach biznesu i na wydziałach technologicznych, które nie koncentrują się jednak na żadnej konkretnej dziedzinie. W ostatnim czasie widoczna jest działalność w dziedzinie innowacji edukacyjnych wspomaganych przez technologię.
Niniejsze wydanie specjalne eLearning Papers ma na celu zainicjowanie debaty na temat obietnic, zagrożeń i wyzwań związanych z przedsiębiorczością w dziedzinie kształcenia, kształceniem w dziedzinie przedsiębiorczości (skoncentrowanym na powyższym zagadnieniu) oraz synergią pomiędzy nimi. Wydanie to zawiera cztery opracowania dogłębne i cztery artykuły dotyczące aspektów praktycznych, które nakreślą krajobraz innowacyjności, przedsiębiorczości i kształcenia.
Artykuły określone jako opracowania dogłębne badają rolę „poważnych gier” w nauczaniu przedsiębiorczości; znaczenie tworzenia nowych, otwartych sposobów współpracy i innowacyjności na rzecz kształcenia w małych i dużych ekosystemach edukacyjnych; identyfikację kluczowych elementów projektowania nauczania w celu wsparcia innowacyjności w kształceniu oraz wpływ studenckich konkursów rozwiązywania „case'ów biznesowych” i ich oddziaływanie na nauczanie przedsiębiorczości.
Artykuły opisujące aspekty praktyczne prezentują szereg projektów, które są źródłem udanych przykładów ponadprogramowego nauczania przedsiębiorczości oraz dowodzą znaczenia programów nauczania przedsiębiorczości oddolnej, wywołujących przełomowe zmiany w systemie edukacji. Oprócz tego przedstawiono raport z działań uniwersyteckich na rzecz tworzenia innowacyjnej interdyscyplinarnej pracowni medialno-projektowej, wykraczającej poza ściany uczelni.
Pragniemy podkreślić rolę, jaką odgrywa kształcenie w dziedzinie przedsiębiorczości i przedsiębiorczość w kształceniu, co z kolei może na nowo ukształtować społeczeństwo Europy. Bardzo ważne jest, by w sposób krytyczny spojrzeć na zagrożenia wobec jakości kształcenia, jego równości oraz na wyzwania pojawiające się w kontekście niedoboru zasobów, kultury instytucjonalnej i formalnych programów kwalifikacji.
Przeczytaj artykuły w numerze 41 eLearning Papers. Skrót w języku polskim.
Całość numeru (PDF) dostępna jest w języku angielskim.
eLearning Papers jest częścią portalu OpenEducationEuropa.eu. Portal ten jest inicjatywą Komisji Europejskiej mającą na celu promowanie wykorzystania technologii multimedialnych i internetu w edukacji szkolnej, wyższej i ustawicznej. Licencja CC-BY 3.0 Unported.