"Czas TIKa u specjalnych" to hasło pod którym odbyło się siódme webinarium Superbelfrów poświęcone wykorzystaniu nowoczesnych technologii w nauczaniu dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Dwie nauczycielki, na co dzień pracujące w szkole specjalnej, starały się udowodnić, że TIK można i należy wdrażać ucząc dzieci z niepełnosprawnością intelektualną. Nowoczesne technologie świetnie wspomagają terapię dzieci z różnymi dysfunkcjami. Dzięki umiejętnie dobranym aplikacjom, ćwiczeniom, pomocom usprawniać można m.in analizę i syntezę wzrokowo-słuchową, motorykę małą, integrację sensoryczną oraz orientację przestrzenną. Nauczycielki pokazały, jak bardzo można zaangażować dzieci w pracę nad usprawnianiem zaburzonych funkcji i jak sprawić, żeby ten proces nie był dla dziecka żmudny i nudny.
Wbrew niektórym opiniom, TIK jest alternatywą dla słabszych uczniów, takich którzy dotąd nie osiągnęli sukcesu z powodu swoich deficytów, czy słabszej umiejętności pisania lub czytania. Uczniowie pracując na aplikacjach tabletowych, czy interaktywnych platformach edukacyjnych, często rozwiązują zadania intuicyjnie, dzięki czemu są w stanie osiągnąć sukces i mieć poczucie sprawstwa.
Zyta Czechowska i Jolanta Majkowska są entuzjastkami metody projektu. Metoda ta świetnie się sprawdza w szkole specjalnej. Realizując zadania projektowe bardzo często wykorzystują TIK, co wpływa na uatrakcyjnienie procesu edukacyjnego i zaktywizowanie uczniów. Przykładem na to może być projekt „Europo witaj nam”, który ma na celu wyposażyć uczniów w najważniejsze informacje o UE oraz jej państwach członkowskich. Uczniowie z wielkim entuzjazmem i zaangażowaniem zgłębiają wiedzę, również poprzez interaktywne narzędzia takie jak:
- chmury wyrazowe,
- dobble,
- komiksy,
- krzyżówki, wykreślanki,
- interaktywne quizy.
Na potrzeby tego projektu stworzono tak wiele ćwiczeń, zaistniała więc potrzeba zamieszczenia ich w przestrzeni internetowej. Dlatego powstała strona internetowa. Dzięki niej uczniowie mają stały dostęp do bazy materiałów, z których mogą korzystać przygotowując się na przykład do konkursów wiedzy na temat UE. Nauczycielki polecają taką formę realizacji projektów, bo przynosi wymierne efekty. Inspirację do Waszych działań możecie odszukać na stronie: http://www.uniaeuropejska.wiemaj.p9.pl/.
Podczas webinaru omówiono także sposób realizacji międzynarodowego projektu Comenius pt. “Jak smakują Polska i Niemicy”, który zyskał akceptację ze względu na wykorzystywanie podczas jego realizacji atrakcyjnych narzędzi i aplikacji TIK. Uczniowie stworzyli interaktywne testy i quizy np. w aplikacjach Kahoot, Triventy, czy w dokumentach Google. Powstały interaktywne komiksy, chmury wyrazowe, elektroniczna książka kucharska, strona internatowa projektu oraz fanpage na Facebooku: http://comenius.zss-kowanowko.edu.pl/.
Na przykładzie projektu „Pod choinką” (http://podchoinka.zss-kowanowko.edu.pl/) prowadzące pokazały w jaki sposób można realizować z uczniami, krótkoterminowe, tematyczne projekty wykorzystując nowoczesne technologie na różnych przedmiotach. Planując działania warto wykorzystać epodreczników.pl z ich ogromną bazą materiałów wspomagających nauczanie. Treści zawarte na tym portalu można dostosować do możliwości i umiejętności uczniów. Ponadto stworzyć dodatkowe ćwiczenia, które spowodują, że wielokrotne powtarzanie treści z lekcji nie będzie dla dzieci nudne. Logiczne myślenie warto rozwijać w aplikacji Scratch uczniowie mimo swej niepełnosprawności potrafili zakodować proste kartki, stworzone od początki do końca samodzielnie. Dzieci uwielbiają quizy, dlatego nie może ich zabraknąć w projekcie. Prowadzące wykorzystały w tym celu aplikację Kahoot, która jest przez dzieci bardzo lubiana. Doskonałym pomysłem są również chmury wyrazowe stworzone w aplikacji Tagxedo, dzięki nim można w kreatywny sposób rozwijać i utrwalać słownictwo na lekcjach z różnych przedmiotów oraz rozwijać percepcje wzrokową czy analizę i syntezę wyrazową. Warto również rozwijać kreatywność i wyobraźnię dziecka. Świetnym sposobem na to są komiksy, które można stworzyć w aplikacji ToonDoo. Dzieci chętnie podejmują wysiłek i mają niesamowita satysfakcję, że potrafili nie tylko opowiedzieć krótką historię, ale podzielić się nią na stronie szkoły czy fanpage na Facebooku. Kolejnym pomysłem przedstawionym do wykorzystania w projekcie są kody QR. Można je tworzy na http://goqr.me/. Nauczycielki z Kowanówko wykorzystały je do przybrania choinki. Dzięki nim uczniowie i nauczyciele za pomocą odpowiedniej aplikacji zainstalowanej w tablecie lub telefonie komórkowym (np. neoreader), w łatwy i szybki sposób mogli się przenieść do portalu epodreczniki.pl i zobaczyć jakie tematy zostały zakodowane w tak nieszablonowy sposób. Inną aplikacją, która świetnie sprawdza się w projekcie zdaniem prelegentek jest Padlet, czyli wirtualna tablica korkowa. Na takiej tablicy warto nie tylko podsumować projekt, ale również zaplanować działania projektowe.
Tablet w szkole specjalnej? Dlaczego nie. "OREty tablety" to tytuł innowacji pedagogicznej, którą prelegentki właśnie wdrażają z klasą łączoną 5-6. Aplikacje tabletowe takie jak WeeMee, PicCollage, Tawe, SimpleMind+, Math Duel, Tangram, Kolorowanki Mandala, Quiver, Follow the Line, Pizap, nie tylko aktywizują uczniów, ale także usprawniają zaburzone funkcje. Poza tym są dla uczniów niepełnosprawnych intelektualnie, często pochodzących z rodzin borykających się z wieloma trudnościami, szansą na ciekawe zajęcia z tabletem, o którym marzyli od dawna. Taka forma zajęć dodatkowo motywuje uczniów do nauki, sprawia, że szkoła staje się dal nich miejscem gdzie chętnie przychodzą i gdzie z zapałem się uczą.
Uczestnicy webinarium mieli okazję samodzielnie stworzyć interaktywne puzzle w aplikacji Jigsaw oraz wygenerować kody QR w generatorze online. Swoje interaktywne puzzle zgromadziliśmy na tablicy korkowej Padlet.
Nauczycielki od dawna z uczniami przygotowują na swoje lekcje kreatywne pomoce dydaktyczne, które wspomagają i uatrakcyjniają proces lekcyjny. Nauczycielki pokazały również, że warto łączyć wykorzystanie nowoczesnych technologii z robionymi własnoręcznie kreatywnymi pomocami dydaktycznymi, bo takie połączenie wzmaga efekty pracy. Na zakończenie webinarium prowadzące zaprezentowały swój blog edukacyjny http://www.specjalni.pl/, który jest skarbnicą pomysłów dotyczących wykorzystywania na lekcjach tikowych narzędzi oraz kreatywnych pomocy dydaktycznych. Od niedawana działa również strona na Facebook, na którą wszystkich serdecznie zapraszamy.
Jeszcze raz serdecznie dziękujemy wszystkim za udział w naszym marcowym webinarze. I wszystkim, którzy z różnych przyczyn nie mogli być z nami polecamy nagranie:
Artykuł przygotowany przez Martę Florkiewicz-Borkowską we współpracy z Zytą Czechowską i Jolantą Majkowską, nauczycielkami Zespołu Szkół Specjalnych w Kowanówku. Niniejszy wpis ukazał się w blogu Superbelfrów, licencja CC-BY-SA.