Trzeba powoli zacząć wydobywać się z ograniczonej wizji nauczania języka polskiego wyłącznie przy pomocy czytanek. Można czytać wszystko, co posiada kod. Ważne, by nauczyć czytać ze zrozumieniem i rozwinąć pasję.
Twórcze zostaw na finał
Jak wszystkie moje zadania twórcze, to również jest podsumowaniem całego cyklu działań. Było poprzedzone rozbudowaną serią działań warsztatowych, czyli:
- Ćwiczenie spójności (szczególnie funkcjonalne użycie przysłówków i przyimków),
- Odwaga twórcza (cały poprzedni rok szkolny),
- Pisanie instrukcji (Roald Dahl "Wiedźmy" pod koniec czwartej klasy, Roald Dahl "Karol i wielka szklana winda" - receptura Wonka-Vitu),
- Wykonywanie szeregu różnych ćwiczeń dot. instrukcji (pisanie przepisów, przekształcanie opisu działania na instrukcję, piktogramy jako instrukcje, śmieszne i błędne instrukcje urządzeń, wykonywanie przedmiotu zgodnie z instrukcją),
- Pisanie instrukcji przemieszczania się na mapie (sekwencja wskazówek).
Twórcze wymaga nastroju
Moi uczniowie (szkoła podstawowa) przyzwyczaili się już, że umiejętności nie pozostawiam samym sobie, ale po jakimś czasie (najczęściej są to 2-3 tygodnie) wymagam zebrania ich podczas jednego, aktywnego działania. Przydają się wtedy najbanalniejsze rzeczy, jak notatki z lekcji, wypełnione ćwiczenia, czy zrobione prace domowe.
Postanowiłam wykorzystać Wonka-Vitu do stworzenia mapy oraz opisu strategii wykonania questu dla gracza RPG. Zadanie wymaga odpowiedniego nastroju. Pierwszą czynnością jest narysowanie na tablicy ludzika, czterech kropek i większej kropki piątej. Prosimy uczniów, by przerysowali to do zeszytu, co wzmaga zaciekawienie i oczywiście trzeba na pytania "Ale o co chodzi?", "Co to będzie?" odpowiadać ze spokojem, że zaraz wszystko zostanie wyjaśnione.
Podpisujemy pięć kropek numerkami, a szóstą dodatkowo słowem "tabletka". Potem tłumaczymy, że jest to mapa dla gracza RPG, która pomaga mu w wykonaniu questu. Uczniowie w szkole podstawowej raczej nie grywają w RPG, dlatego warto w tym momencie pokazać, jak wygląda układ panelu gracza - na przykład wyświetlić nagrywane przez profesjonalnych graczy World of Warcraft na You Tube. Tłumaczymy oczywiście, że taka gra ma misje (questy) i aby je spełnić, trzeba wykonać cały cykl zadań i coś na każdym etapie zdobyć (poza doświadczeniem, rzeczami na sprzedaż, czy uzbrojeniem). Można porównać to do podchodów. Dopiero przy tak rozbudzonym zapale wskazujemy, co będzie zadaniem głównym - graficzne opracowanie mapy, oraz tekstowej wersji poradnika dla gracza.
Dzielimy zespół na grupy (najlepiej 2-3 osobowe), rozdajemy po dwie kartki A3. Na jednej będzie mapa (uczniowie muszą narysować awatar, pięć etapów cząstkowych, szóstym jest tabletka nieśmiertelności Wonka-Vitu). Na drugiej kartce rysują tabelkę wg wzoru z tablicy. W pięciu kolumnach mają za zadanie napisać, co powinien gracz zrobić, by zdobyć dany składnik (pod spodem wpisują nazwę składnika, mogą też go narysować). Szósta kolumna przeznaczona jest na zapisanie instrukcji wykonania tabletki ze zdobytych składników. W tym celu uczniowie mogą pomagać sobie zapisami z wcześniejszych lekcji, podręcznikiem (głownie chodzi tu o stosowanie trybu rozkazującego, ujęcie w instrukcji sposobu dodawania elementów, mieszania, procesu przyrządzania itp.). Na wykonanie zadania uczniowie mają 65 min. (resztę drugiej lekcji przeznaczyć trzeba na prezentację).
Jak to oceniać?
Nic skomplikowanego - należy brać pod uwagę trzy elementy: pracę w zespole, wytworzony produkt (spójną, sensowną treść i mapę) oraz poprawność zapisu, czyli ortografię, interpunkcję i składnię (to może ocenić w domu nauczyciel po zaprezentowaniu się uczniów na lekcji - wzmaga to napięcie, czy uda się utrzymać ocenę zaproponowaną po prezentacji na lekcji). W rzeczywistości można przyjąć jeszcze inne kryteria, ważne, by były one znane uczniom przed rozpoczęciem pracy, jasno wyrażone i odnosiły się do ich możliwości twórczych. Oczywiście, warto za takie prace stawiać szóstki - trzeba nagradzać kreatywność, zgodną pracę, czy bezbłędny zapis.
Joanna Waszkowska – nauczycielka języka polskiego z dwunastoletnim stażem. Pracuje w Zespole Szkół Prywatnych „Twoja Przyszłość” w Sosnowcu. Uczy klasy gimnazjalne i IV-VI szkoły podstawowej. Członek grupy Superbelfrzy RP. Niniejszy artykuł ukazał się w jej blogu Uczycielnica i został nieznacznie zmodyfikowany przez Marcina Polaka. Licencja CC-BY-SA.
Przeczytaj także w Edunews.pl:
