Zabawę w przetwarzanie tekstów literackich z jednej strony łatwo wykonać w klasach gimnazjum, bo mają o wiele więcej umiejętności, z drugiej jednak bardzo często są skrępowani takim działaniem - ciężko im się odważyć, są niepewni tego, co stworzyli, uważają swoje teksty za głupie.
Dla przygotowania bazy wiedzy wybrałam dział o mitach greckich. Poza pracą z tekstem, porównywaniem wizji stworzenia świata, rysowaniem drzewa genealogicznego greckich bóstw, interpretowaniem warstwy uniwersalnej, uczniowie mieli dwa tygodnie na przygotowanie drużynowej prezentacji o danym bogu (cechy boga, wygląd, atrybuty, ciekawostki - krótko, maks. 10 slajdów).
Pierwsze wystąpienia publiczne zawsze są pełne skrępowania, zazwyczaj są bardzo odtwórcze, slajdy mają wklejone pół Wikipedii (chociaż są uprzedzeni, że tak nie wolno), a prezentującym brak odwagi do mówienia bez kartki.
Po wszystkich wystąpieniach jedną lekcję poświęciłam na podsumowanie wiedzy o bogach, a następnie zapowiedziałam konieczność przyniesienia na następne zajęcia kredek, pisaków, nożyczek, kleju i takich tam. Oczywiście trzeba trzymać w napięciu, więc na wszystkie pytania odpowiedź była jedna: "Zobaczycie". Wcześniej też podzieliłam klasę na grupy (3-4 osobowe), by nie tracić czasu na następnej lekcji.
Pierwszy etap pracy nad retranspozycją tekstów, to wybór tematów. Uczniom trudno jest wymyślić tekst własny w konwencji fanfiku, więc przygotowałam dla każdej grupy zadania (do losowania):
- Hermes kryminalistą! Sensacyjne odkrycia naszego redaktora śledczego!
- Obsesja Ikara spowodowana trudnym dzieciństwem? Ujawniamy sekretne przyczyny śmierci syna Dedala.
- Nowy romans Zeusa?! Ujawniamy sekrety wstydliwej przypadłość boga.
- Atena zdemaskowana! Sensacyjne fakty ujawnia nasz reporter!
- Dlaczego Prometeusz ukradł ogień? Wywiad ze słynnym tytanem.
- Co robił Orfeusz w Hadesie? Wywiad z Cerberem.
- Wywiad z Hefajstosem. Szokujące wyznania boga.
- Poznajemy sekretne przyczyny skazania Syzyfa. Wywiad.
- Tragiczne skutki wyborów na Miss Olimpu.
- Minotaur – bestia, czy człowiek? Sprawozdanie z wyprawy Tezeusza do Knossos.
- Boski Achilles, czy samotny heros? Krótkie sprawozdanie z oblężenia Troi.
- Sensacja – w olimpiadzie wystąpili bogowie!
- Sekretna dieta Afrodyty!
- Przepis na ambrozję i homara w śmietanie – Specjał Posejdona.
- Jak rozpętać wojnę? – poradnik Aresa.
- Sonda społeczna – jak się żyje w cieniu bogów?
- Depresja Apolla.
- Co dalej z zębem Posejdona?
Wśród zadań był jeden temat wspólny dla każdej grupy ("Zeus ogłasza: mamy nowy mit! Tajemnica mgły wyjaśniona!"), do wykonania którego należało wykorzystać zadanie domowe.
Główną czynnością jest napisanie pięciu artykułów (cztery tematy wylosowane, jeden dodatkowo taki sam dla wszystkich) i umieszczenie ich w strukturze gazety. Taką metodę opisywałam już wcześniej w moim blogu. Każda z grup otrzymuje pół dużego arkusza szarego papieru oraz 5 kartek A3. Dysponować przestrzenią można dowolnie - nie można pominąć elementów obowiązkowych: musi być tytuł gazety, ilustracja do przynajmniej jednego artykułu. W tekstach będzie oceniana zgodność z głównymi faktami z mitów (czyli np. Prometeusz nie może być jaszczurką), poprawność językowa, interpunkcyjna i ortograficzna, spójność i zgodność z intencją artykułu (czyli w sprawozdaniu musi dominować styl sprawozdawczy, a u reportera śledczego sensacja na granicy stylu brukowców). Dodatkowo uczniowie mogą na swojej gazecie stworzyć: reklamę, zajawki, notatki prasowe, ogłoszenia, zaproszenia, ciekawostki (powiedzenia, nazwy roślin, etymologia nazw rzeczy lub umieścić treści wcześniej przygotowane na prezentację o bogach), rysunki. Wykluczone są wydruki gotowców - trzeba napisać ręcznie. W grupie jest dyslektyk? - niech wymyśla historie, a inny niech przepisuje. Ktoś nie ma pomysłu? - ma kolegę do pomocy. Ktoś zapomniał, kim był Achilles? - ma tablet, komórkę, podręcznik: niech szuka. Zadania są na tyle nietypowe, by wykluczyć możliwość ściągania z sieci - uczniowie są zmuszeni do bycia oryginalnymi. Nie wiedzą jak zacząć? - poleć im start od mitu o mgle: niech porównają to, co każdy zrobił na pracę domową, pomieszają i stworzą coś wspólnego. Nie wiedzą, jak nazwać gazetę i z tego powodu nie mogą ruszyć dalej? - wyjaśnij, że przecież nie jest ważna kolejność działań (niech zostawią puste miejsce i uzupełnią później). Szukają inspiracji? - można pokazać im Issuu wykonywane przez ich starszych kolegów lub samemu powymyślać coś dla przykładu.
Co ćwiczę tym sposobem?
- umiejętność pracy w grupie,
- korzystanie ze źródeł,
- syntetyzowanie wiedzy,
- łączenie umiejętności, sfunkcjonalizowanie ich,
- otwartość, spontaniczność twórczą,
- chęć do podejmowania wyzwań,
- kreatywność.
Joanna Waszkowska – nauczycielka języka polskiego z dwunastoletnim stażem. Pracuje w Zespole Szkół Prywatnych „Twoja Przyszłość” w Sosnowcu. Uczy klasy gimnazjalne i IV-VI szkoły podstawowej. Członek grupy Superbelfrzy RP. Niniejszy artykuł ukazał się w jej blogu Uczycielnica i został nieznacznie zmodyfikowany przez Marcina Polaka. Licencja CC-BY-SA.
Przeczytaj także w Edunews.pl: