Nieustannie zmieniający się świat stawia wysokie wymagania szkole jako instytucji edukacyjnej, która ma rzeczywiście przygotować dzieci i młodzież do życia. Opracowałam model szkoły, w której istotną rolę odgrywają pracownie tematyczne, a praca w nich zorganizowana jest tak, żeby uczniowie i nauczyciele, realizując odgórnie określoną podstawę programową, pracowali też nad własnym rozwojem.
"Budowanie nowej szkoły" zaczęło się w naszym przypadku od poszukiwań wspólnej idei... takiej, która będzie adekwatna do potrzeb i sytuacji. Pomyśleliśmy, że szkoła powinna stać się kawałkiem innego, lepszego świata, w którym dzieciaki będą czuły się bezpiecznie i dobrze. A może nawet stanie się punktem odniesienia dla ich aspiracji życiowych. Wiedzieliśmy, że wszystko co będziemy robić, powinno wzbudzać pozytywne emocje i zachęcać dzieci do działania. Od początku postawiliśmy na kształtowanie kompetencji, z nadzieją, że to właśnie one ułatwią poradzenie sobie z różnymi wyzwaniami w dalszych etapach życia. I tak zaczęliśmy organizować Projektowane Okazje Edukacyjne. Jak się później okazało to był dobry poligon dla uczniów i nauczycieli. Każda projektowana okazja była pomyślana tak, żeby włączyć w nią jak największą ilość osób ze społeczności szkolnej, ale też zaprosić do współpracy różne osoby z zewnątrz.
Za każdym razem, kiedy szykowaliśmy się do kolejnej „edukacyjnej okazji” dużo rozmawialiśmy o tym, w jakim działaniu będziemy czuli się najlepiej i jakie treści możemy dzięki temu opowiedzieć. Jednak najbardziej zależało nam i zależy na tym, żeby to co robimy, można było autentycznie doświadczyć, przeżyć. Poczuć to, co się robi i nie bać się niestandardowego myślenia. Sami siebie przekonywaliśmy, że to nie jest głupie, że to co wymyślamy jest skuteczne i na pewno się sprawdzi!
Jednak każda taka „akcja” wymagała od nas dużego zaangażowania i czasu… Trzeba było pomyśleć co zrobić, żeby się nie narobić, a mieć! I wtedy właśnie wpadałam na pomysł, że trzeba zacząć budować w szkole miejsca, które będą gotowe i doposażone, które pozwolą działać nie tylko okazjonalnie, ale w większej ilości czasu. Wkrótce potem pomysł tzw. Pracowni Tematycznych zaczął się ziszczać, a wraz z nim przestrzeń edukacyjna naszej szkoły zaczęła się zmieniać i pozwoliła na systemowe rozwiązania. I tak dziś każdy uczeń 6 godzin w tygodniu (w ramach ramowego planu nauczania i planu lekcji) ma możliwość pracy z nauczycielem, w grupach mieszanych wiekowo i indywidualnej.
Stworzyliśmy już 12 pracowni tematycznych. Łącząc ich programy i założenia dajemy uczniom możliwość wszechstronnego rozwoju.
Na przykład Pracownia Podróży pozwala na zdobywanie takich kompetencji jak uczenie się, poszukiwanie wiedzy z różnych źródeł, praca w grupie. Tu uczniowie odbywają wycieczki, spotkania z ciekawymi ludźmi. Pracownia Kuchenna to praca w grupie i branie za nią odpowiedzialności, planowanie pracy, uczenie się, budowanie instrukcji i praca z instrukcją.
W Pracowni Teatralnej dążymy do zdobywania takich kompetencji jak słuchanie i dyskutowanie, prezentowanie się, kształtowanie postaw wobec siebie, rodziny, szkoły, otaczającego dziecko środowiska. Tu tworzymy sytuacje, które rozwijają wyobraźnię, wyzwalają kreatywność, uczą samodzielności. Budują poczucie bezpieczeństwa, pozwalają na zdobywanie doświadczeń, z których uczeń będzie korzystał w różnych sytuacjach życia codziennego.
Pracownie artystyczne ceramiki, witrażu, czerpania papieru, filcu, teatru nastawiane są na rozwój wyobraźni, budzenie uczuć i wrażliwości, wspieranie kreatywności. W tych pracowniach uczymy planowania pracy i wykonywania zadań do końca. Dajemy szansę na sukces i budowanie pozytywnego wizerunku.
Pracownia BPI (biuro pracy indywidualnej) to miejsce gdzie uczniowie spotykają się i razem poszukują odpowiedzi na różne pytania, problemy. Sami decydują czego i jak chcą się uczyć. Do każdej podejmowanej przez siebie pracy tworzą plan i według niego próbują dojść do finalnego rozwiązania. Uczą się planowania, analizowania popełnionych błędów, naprawiania ich i poszukiwania innych rozwiązań. Tu też mogą przyjmować role ekspertów podczas wspierania rówieśników lub prezentowania swojej pracy na forum.
Dzięki takiej zmianie szkolnej przestrzeni i organizacji pracy zyskaliśmy czas na spokojne realizowanie ważnych i nieważnych rzeczy, które niesie ze sobą SZKOŁA! Mamy dobrze zorganizowaną przestrzeń, autorskie rozwiązania, doposażone w niezbędne pakiety i pomoce sale lekcyjne. Nie musimy już poświęcać dużo czasu na przygotowywania… wchodzimy do szkoły i po prostu działamy.
Notka o autorce: Ewa Radanowicz jest dyrektorem Szkoły Podstawowej w Radowie Małym (woj. zachodniopomorskie). Szkoła ta w 2016 r. otrzymała tytuł "Szkoły z Mocą" od międzynarodowej organizacji Ashoka. Należy również do społeczności Superbelfrzy RP. Niniejszy artykuł ukazał się w blogu Superbelfrów i został zmodyfikowany przez Marcina Polaka. Licencja CC-BY-SA.