Prezentacja Karla Fischa i Scotta McLeoda "Did you know...?" uzmysławia nam, jak głębokich zmian związanych z funkcjonowaniem dzisiejszego systemu edukacji jesteśmy świadkami; zmian, które powodują powstawanie nowej cyfrowej rozpadliny w poprzek szkoły - między uczniami i nauczycielami. Zmian i ich znaczenia nie dostrzega się ciągle w polskiej szkole.
Największym problemem dla dzisiejszej edukacji jest to, że nauczyciele - usiłują uczyć populację, która porozumiewa się zupełnie nowym językiem. Do szkół uczęszcza dziś pokolenie zwane pokoleniem Y, które nie zna świata bez Internetu i urządzeń multimedialnych, które przez sporą cześć nauczycieli wykorzystywane są w minimalny sposób w dydaktyce szkolnej.
Obniża się w ten sposób nie tylko autorytet samego nauczyciela. To z kolei może powodować obniżenie u nauczycieli poczucia własnej wartości. Ktoś o niskim poczuciu własnej wartości nie może wychowywać odważnego, kreatywnego, otwartego społeczeństwa.
Szkoła przestała być jedynym źródłem dostarczania informacji i wiedzy. Zmienia się w związku z tym rola nauczyciela, który ze swoją wiedzą przedmiotową i przestarzałą metodyką nie jest w stanie sprostać wyzwaniom społeczeństwa informacyjnego. Dzisiejsze wyzwania w globalnym świecie determinują konieczność zmiany podejścia w procesie nauczania – z informacyjnej (klasyczna polska szkoła) na aktywne zdobywanie i wykorzystanie wiedzy.
Cztery główne kierunki działania w kierunku szkoły pokolenia Y:
|
Kierunek |
Działania |
| Tworzenie infrastruktury | Udostępnienie szybkich sieć bezprzewodowych w szkołach, hot spoty w klasach szkolnych, przygotowanie przestrzeni szkolnej do pracy projektowej, uruchomienie profesjonalnych centrów i laboratoriów multimedialnych, szkolnego studia TV, zastosowanie tablic interaktywnych współpracujących ze sobą w szkole i między szkołami, itd. |
| Spójny system kształcenie na wszystkich poziomach | Nowoczesne doradztwo zawodowe prowadzone od szkoły podstawowej do studiów wyższych, praca nad talentami i ich rozwój na wszystkich etapach kształcenia w szkole, przygotowanie studentów do pracy w szkole w nowej roli (mentorów, facylitatorów, moderatorów itp.), nacisk na przygotowanie metodyczne, obecnie brak korelacji pomiędzy 5 letnimi studiami pedagogicznymi a przygotowaniem do pracy w szkole, profile kompetencyjne absolwentów, wdrożenie nowoczesnych narzędzi biznesowych wspomagających zarządzanie wiedzą i kapitałem społecznym, wdrożenie programów przyspieszonego uczenia opartych na neuroedukacji. |
| Rozwój wysokiej jakości usług i treści multimedialnych | Powołanie agencji narodowej zajmującej się wspieraniem, inicjowaniem, inspirowaniem , koordynacją oraz certyfikacją dydaktycznych materiałów multimedialnych i usług edukacyjnych, integracja zasobów i usług edukacyjnych dostępnych w sieci na narodowego (Interklasa, Edunews, NBPortal, Biblioteki Cyfrowe, eLearning CODN, itp). |
| Rozwój ośrodków zdobywania wiedzy i ich obecność w sieci | Kioski multimedialne mSzkoła (na wzór kiosków mBanku), rozwój portali z licencjami Creative Commons, edukacyjne platformy społecznościowe, portale z zasobami edukacyjnymi na wzór TeachersTV i TeacherTube, modyfikacja i przebudowa Scholarisa w kierunku Web 2.0 i rozwój Web3.0, umożliwienie tworzenia warunków do realizacji decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie jednolitych ram wspólnotowych dla przejrzystości kwalifikacji i kompetencji (Europass). |
Zasady wdrażania
Sukces zastosowania w edukacji nowych rozwiązań zależy od wielu czynników: przede wszystkim stworzenia rozwiązań systemowych, ale też przekonania i akceptacji przez dyrektora szkoły, zastosowania zdobytej wiedzy i promocji nowych rozwiązań, a także od jakości wdrażanego projektu, kosztów ich wdrażania oraz samej kultury organizacyjnej szkoły.
Wielkim zadaniem jest stworzenie modelu kompetencyjnego nauczyciela społeczeństwa informacyjnego i zainicjowanie zmian na wszystkich poziomach edukacji i wsparcia systemowego nauczycieli.
Bariery we wdrażaniu szkoły przyszłości:
| Bariery | Znaczenie |
| Technologiczne | Archaiczna funkcjonalność pracowni komputerowych, niedostateczne wyposażenie nauczycieli w komputery przenośne, brak nowoczesnych technologii mobilnych w szkole, nienadążanie szkoły za rozwojem technologii IT z rozwiązaniami funkcjonującymi w biznesie. |
| Mentalne i przyzwyczajenie pracowników | Przyzwyczajenie do modelu szkoły ery przemysłowej, wolny rozwój edukacji opartej na metodologii projektowej, brak motywacji do zmiany roli nauczyciela przekazującego wiedzę na wspierającego proces uczenia się ucznia. |
| Dydaktyczne i metodyczne | Brak wiedzy na temat wykorzystania w edukacji technologii mobilnej, brak u nauczycieli kompetencji społeczeństwa informacyjnego, brak wiedzy na temat pracy mózgu i jego roli w uczeniu się. |
| Prawne | Prawo oświatowe niedostosowane do wyzwań dzisiejszego świat, archaiczność Karty Nauczyciela, brak przepisów prawa umożliwiających urynkowienie edukacji, brak czytelnych reguł współpracy oświaty publicznej z biznesem. |
| Etyczne | Bezpieczeństwo w sieci, spadek autorytetu szkoły i nauczyciela w związku powstawanie nowej cyfrowej rozpadliny (digital gap) w poprzek szkoły - między uczniami i nauczycielami. |
(Notka o autorze: Witold Kołodziejczyk jest członkiem e-Redakcji Edunews.pl, dyrektorem i twórcą innowacyjnej szkoły - Collegium Futurum w Słupsku)
