Strona 1 z 4Proces uczenia powinien jak najczęściej przybierać charakter pracy badawczej, podczas której uczniowie dostrzegają określony problem, formułują go, a następnie samodzielnie rozwiązują w drodze operacji intelektualnych i działań praktycznych. Do narzędzi dydaktycznych, które świetnie nadają się do wspomagania tego procesu zaliczają się materiały filmowe.
Nauczyciel ma do wyboru wiele różnych rodzajów środków dydaktycznych wspomagających proces nauczania, ale powinien przede wszystkim korzystać z takich narzędzi, które są skutecznym sposobem przekazywania wiedzy i kształtowania umiejętności, a ponadto są dobrze odbierane przez osoby uczące się. Do nich z pewnością należy materiał filmowy – głównie za sprawą popularności YouTube i innych serwisów filmowych w Internecie.
W czasie projekcji filmu widzimy dane wydarzenie o wiele jaśniej. Dostrzegamy dużo interesujących szczegółów (...), które w rzeczywistości nigdy nie dotarłyby do naszej świadomości, całkowicie skoncentrowanej na przebiegu owego wydarzenia. Aldous Huxley „Sztuka widzenia” 1943r. |
Film pokazuje określone rzeczy, zjawiska czy procesy, a elementy obrazowe w połączeniu z muzyką i słowem silnie działają na wyobraźnię odbiorców. Film może nie tylko dostarczać wiadomości i oddziaływać na intelekt, lecz przez odpowiednie zestawienie obrazów wywoływać głębokie przeżycia uczniów. Film może motywować do badania wybranego fragmentu rzeczywistości, a także zachęcać młodych ludzi do szukania nowych form wyrazu dla ich własnej pracy.
Mówiąc o filmie, nie mamy na myśli tylko pełnometrażowej produkcji. Dzisiejsza młodzież żyje szybko i, jak dowodzą badania amerykańskich naukowców, nie potrafi się skupić na jednym problemie dłużej niż 10-11 minut. Korzystając z bogatych zasobów filmowych w Internecie współczesny nauczyciel może powybierać kilkuminutowe materiały filmowe (tzw. filmiki) ilustrujące dane zagadnienie i na takiej filmowej układance oprzeć całą lekcję.
Przemyślane i zaplanowane zajęcia edukacyjne z wykorzystaniem materiałów filmowych powinny prowadzić do:
• wzbogacenia wiedzy merytorycznej ucznia;
• wykształcenia umiejętności pracy z różnymi rodzajami źródeł;
• refleksji nad tematem;
• podjęcia samodzielnej pracy badawczej;
• a co najważniejsze - podjęcia w ramach zajęć samodzielnych działań filmowych, mających przede wszystkim cel edukacyjny.
O tym jak wykorzystać film w czasie zajęć lekcyjnych decyduje temat i cel zajęć, rodzaj prezentowanego materiału filmowego oraz wiek uczniów. Powiększające się zasoby materiałów filmowych w Internecie umożliwiają wykorzystanie tego środka dydaktycznego praktycznie na każdych zajęciach. Nauczyciel musi włożyć jeszcze trochę pracy w wyszukanie odpowiednich filmów, ale jest to praca, którą zazwyczaj wykona raz i potem będzie mógł z tych zasobów korzystać przez dłuższy czas. Coraz częściej filmy prezentowane są nie na ekranie telewizora, ale także na komputerach znajdujące się w szkole. Wraz z rozwojem nowych technologii i pojawianiem się w klasach np. tablic interaktywnych – należy przypuszczać, że zastosowanie filmów i multimedialnych prezentacji będzie jeszcze szersze.
Oto kilka wybranych metod pracy z materiałem filmowym na zajęciach lekcyjnych:
1. Jeśli chcesz, aby uczniowie przeanalizowali treści przedstawione w filmie
Dobrym pomysłem jest przygotowanie ankiety sprawdzającej wiedzę i stopień zapamiętania faktów, które uczeń ma szansę poznać, oglądając na lekcji filmy. Przed pokazem rozdaj uczniom ankietę zawierającą zestaw pytań dotyczących zagadnień poruszanych w filmach, a potem powtórz ten sam zestaw pytań po obejrzeniu filmu, dokonaniu szczegółowej analizy i interpretacji treści. W ten sposób uczniowie skupią uwagę na oglądanym filmie i poznają nowe fakty. Dodatkowo ta metoda dostarczy nauczycielowi danych pozwalając na ocenę przyrostu wiedzy wśród uczniów.