Popularność programów wymiany utworów i łatwość dostępu do zbiorów muzyki w Internecie skłania do częstszego wykorzystania plików muzycznych na lekcjach. Nauczyciele coraz chętniej korzystają z programów takich jak iTunes czy RealPlayer, które ułatwiają im przeprowadzenie zajęć i urozmaicają lekcję. Oto kilkanaście pomysłów na włączenie muzyki do programu nauczania.
Folwell Dunbar opowiada w portalu eSchoolNews o swoim nauczycielu, który zadał kiedyś uczniom niezapomniane zadanie: „Poprosił nas, abyśmy przynieśli piosenkę, która miała dobry tekst. Mieliśmy odtworzyć piosenkę na lekcji i zinterpretować ją. Ja wybrałem Message in a Bottle The Police. Stałem przed klasą z magnetofonem na moich stopach i tekstem w kieszeni. Moje kolana były jak z waty, a ręce drżały. Po chwili opuściła mnie trema, byłem podekscytowany tym, że mogę się dzielić moją muzyką. Wcisnąłem Play i przyglądałem się, jak reagują koleżanki i koledzy. Potem pogadałem trochę o świetnych słowach piosenki i fascynującym refrenie. To był pierwszy raz, kiedy szkoła wydała mi się naprawdę fajna. Było to, jak mawiają edukatorzy, angażujące doświadczenie.”
„Wiele lat później wykorzystałem tę piosenkę i odtworzyłem ją na zajęciach z moimi studentami. Teraz wykorzystuję ją do nauki opowiadania – głos Stinga i instrumentalne trio wspaniale wpasowują się w nastrój, a pod koniec narracja dokonuje nagłego zwrotu, który przyciąga uwagę słuchaczy.” – opowiada Dunbar. „Wykorzystuję także piosenkę Lilly, Rosemary, and the Jack of Hearts Boba Dylana, Fortuneteller, a także The Devil Went Down to Georgia, klasykę Charliego Danielsa.
No i oczywiście, tak jak pan Kiefer, pozwoliłem studentom podzielić się ich ulubionymi kawałkami. To jedno z moich ulubionych zajęć, które cieszy się ogromną popularnością wśród studentów.”
Dzisiaj, możliwości wykorzystania muzyki podczas lekcji są w zasadzie nieograniczone. Łatwo możemy odszukać, odtwarzać i kopiować piosenki. Możemy włączać je w prezentacje multimedialne lub montować składanki. Możemy nagrywać swoje utwory, tłumaczyć teksty na różne języki, produkować muzyczne video, dodawać grafikę i znacznie znacznie więcej. A przecież każda z nich może również być pretekstem do omówienia jakiegoś ważnego tematu – przecież każda dotyczy czegoś ważnego, o czym chce nam opowiedzieć artysta. Poniższe propozycje to tylko kilka pomysłów na wykorzystanie plików MP3 w nauczaniu szkolnym.
„Wiele lat później wykorzystałem tę piosenkę i odtworzyłem ją na zajęciach z moimi studentami. Teraz wykorzystuję ją do nauki opowiadania – głos Stinga i instrumentalne trio wspaniale wpasowują się w nastrój, a pod koniec narracja dokonuje nagłego zwrotu, który przyciąga uwagę słuchaczy.” – opowiada Dunbar. „Wykorzystuję także piosenkę Lilly, Rosemary, and the Jack of Hearts Boba Dylana, Fortuneteller, a także The Devil Went Down to Georgia, klasykę Charliego Danielsa.
No i oczywiście, tak jak pan Kiefer, pozwoliłem studentom podzielić się ich ulubionymi kawałkami. To jedno z moich ulubionych zajęć, które cieszy się ogromną popularnością wśród studentów.”
Dzisiaj, możliwości wykorzystania muzyki podczas lekcji są w zasadzie nieograniczone. Łatwo możemy odszukać, odtwarzać i kopiować piosenki. Możemy włączać je w prezentacje multimedialne lub montować składanki. Możemy nagrywać swoje utwory, tłumaczyć teksty na różne języki, produkować muzyczne video, dodawać grafikę i znacznie znacznie więcej. A przecież każda z nich może również być pretekstem do omówienia jakiegoś ważnego tematu – przecież każda dotyczy czegoś ważnego, o czym chce nam opowiedzieć artysta. Poniższe propozycje to tylko kilka pomysłów na wykorzystanie plików MP3 w nauczaniu szkolnym.
Studia kulturowe
Folwell Dunbar jako wolontariusz Korpusu Pokoju w Ekwadorze odkrył niesamowite dźwięki andyjskiej muzyki ludowej zwanej też muzyką folklorystyczną. To było doświadczenie, które otworzyło mu uszy. Muzyka różnych regionów świata powinna stanowić ważną część lekcji geografii. Ciekawe przykłady muzyki z całego świata można pobrać z Putumayo oraz National Geographic Music . Uczniowie koniecznie powinni wysłuchać bossa novy, bluesa Delty (jeden z najwcześniejszych gatunków muzyki bluesowej), mongolskich śpiewów gardłowych, tanga i "głosów zapomnianych światów" (tradycyjna muzyka folklorystyczna). Dla polskich uczniów ciekawostką mogliby też być dudziarze wielkopolscy, czy artyści prezentujący muzykę dawną przez pryzmat tradycji ludowej podczas dorocznego międzynarodowego festiwalu „Pieśni naszych korzeni” w Jarosławiu.
Folwell Dunbar jako wolontariusz Korpusu Pokoju w Ekwadorze odkrył niesamowite dźwięki andyjskiej muzyki ludowej zwanej też muzyką folklorystyczną. To było doświadczenie, które otworzyło mu uszy. Muzyka różnych regionów świata powinna stanowić ważną część lekcji geografii. Ciekawe przykłady muzyki z całego świata można pobrać z Putumayo oraz National Geographic Music . Uczniowie koniecznie powinni wysłuchać bossa novy, bluesa Delty (jeden z najwcześniejszych gatunków muzyki bluesowej), mongolskich śpiewów gardłowych, tanga i "głosów zapomnianych światów" (tradycyjna muzyka folklorystyczna). Dla polskich uczniów ciekawostką mogliby też być dudziarze wielkopolscy, czy artyści prezentujący muzykę dawną przez pryzmat tradycji ludowej podczas dorocznego międzynarodowego festiwalu „Pieśni naszych korzeni” w Jarosławiu.
Praca w terenie
Kiedy dzięcioł wielkodzioby rzekomo był widziany na terenie Honey Island Swamp (bagna w delcie rzeki Pearl uchodzącej do Zatoki Meksykańskiej w USA, które są ostoją dzikich ptaków), Uniwersytet Cornell wysłał ekipę ornitologów, którzy specjalizowali się w bioakustyce (nauka o wpływie wibracji akustycznych na ustrój). Dla nich najlepszym sposobem na znalezienie nieuchwytnego „boskiego ptaka” było uważne słuchanie. Czy twoi młodzi biolodzy przeprowadzali własne obserwacje przy użyciu kamer, lornetek, notatników i mikrofonów? A może ty nagrywałeś dźwięki w terenie i potem uczniowie musieli odgadnąć, co słyszą? Można też zaproponować im stworzenie symfonii znalezionych dźwięków…
Języki obce
Czy słuchając piosenki, zwykle bardzo kiczowatej, zapada ci ona w pamięć? Natrętne melodie działają jak swędzenie pleców - podobnie jak musimy się podrapać, tak nic nas nie powstrzyma przed zanuceniem takiej piosenki, nawet gdyby była najgłupsza. Gdyby tak można wykorzystać je do nauki języków obcych. Przecież od „My Way” do „Yesterday”, prawie każdy klasyczny lub wpadający w ucho kawałek został przetłumaczony na różne języki. Można również wykorzystać utwory video z napisanymi słowami piosenki lub The Beatles, którzy zaśpiewali i nagrali „Yesterday” w hiszpańskiej wersji: "Ayer. Todos mis problemas parecian tan lejanos...Oh, creo en el Ayer."
Kiedy dzięcioł wielkodzioby rzekomo był widziany na terenie Honey Island Swamp (bagna w delcie rzeki Pearl uchodzącej do Zatoki Meksykańskiej w USA, które są ostoją dzikich ptaków), Uniwersytet Cornell wysłał ekipę ornitologów, którzy specjalizowali się w bioakustyce (nauka o wpływie wibracji akustycznych na ustrój). Dla nich najlepszym sposobem na znalezienie nieuchwytnego „boskiego ptaka” było uważne słuchanie. Czy twoi młodzi biolodzy przeprowadzali własne obserwacje przy użyciu kamer, lornetek, notatników i mikrofonów? A może ty nagrywałeś dźwięki w terenie i potem uczniowie musieli odgadnąć, co słyszą? Można też zaproponować im stworzenie symfonii znalezionych dźwięków…
Języki obce
Czy słuchając piosenki, zwykle bardzo kiczowatej, zapada ci ona w pamięć? Natrętne melodie działają jak swędzenie pleców - podobnie jak musimy się podrapać, tak nic nas nie powstrzyma przed zanuceniem takiej piosenki, nawet gdyby była najgłupsza. Gdyby tak można wykorzystać je do nauki języków obcych. Przecież od „My Way” do „Yesterday”, prawie każdy klasyczny lub wpadający w ucho kawałek został przetłumaczony na różne języki. Można również wykorzystać utwory video z napisanymi słowami piosenki lub The Beatles, którzy zaśpiewali i nagrali „Yesterday” w hiszpańskiej wersji: "Ayer. Todos mis problemas parecian tan lejanos...Oh, creo en el Ayer."
Historia i bieżące wydarzenia
Piosenki od dawna dostrzegały, interpretowały, często również zniekształcały historię. Uczniowie mogą badać przeszłość i teraźniejszość korzystając z różnych utworów muzycznych. Warto spróbować, zasoby są ogromne. Trudno nie wspomnieć Kabaretu Olgi Lipińskiej, który punktował i bezlitośnie wyszydzał głupotę światka politycznego, naiwność i wady narodowe Polaków oraz chłostał zadufanie i arogancję ważnych instytucji. Najgłębiej chyba zapadła w pamięć piosenka z refrenem „a Balcerowicz wyciął nam numer…”. Dobrym „materiałem badawczym” dla uczniów mogą być również: „Żeby Polska była Polską” (Jan Pietrzak); „Ballada o dzikim zachodzie”, „Papierowy żołnierzyk”, „Róbmy swoje”, „Przetrwamy” (Wojciech Młynarski); „ZChN zbliża się”, „Wirus SLD” (Kukiz i Piersi), „Wolność słowa” (Pudelsi), "Wystarczą cztery Ziobra i Polska będzie dobra" (Andrzej Rosiewicz), „Moherowe berety” i „Homotubisie” (Big Cyc). Album Myslovitz „Korova Milky Bar” z 2002 roku odpowiadał zrezygnowano-pogodzonemu z losem nastrojowi panującemu wtedy w polskim społeczeństwie…
Humor
„King tut” Steve’a Martinsa lub "Eat It" Yankovic'a. Muzyka i humor są ironiczne. Czy ambitni komicy parodiują ulubione piosenki lub piszą swoje, wesołe pouczające kompozycje? Kto wie, może po prostu otrzymują zlecenie na koncert podczas Saturday Night Live (cotygodniowy program rozrywkowy amerykańskiej sieci telewizyjnej NBC) lub wygrają Grammy śpiewając w piżamach…
Umiejętność słuchania
Czytanie, pisanie, mówienie i słuchanie – z tych wszystkich umiejętności najmniej uwagi poświęca się słuchaniu. Można praktykować tę zaniedbaną umiejętność słuchając muzyki – trzeba zadawać pytania przed, podczas i po wysłuchaniu piosenki lub też poprosić uczniów o powtórzenie jej swoimi słowami. Jako ostatnie zadanie, niech spróbują zinterpretować życie Dylana – tak naprawdę łatwiejsze do odczytania jest pismo Majów.
Matematyka
Jak wyobrażamy sobie matematykę? Jak brzmią wzory? Gdzie jest rozumowanie przestrzenne? Prawdopodobnie istnieje wiele matematycznych pojęć, które nieodłącznie towarzyszą muzyce. Do głowy przychodzą proporcje i częstotliwości, liczenie i fraktale…
Nastrój
Słuchając ścieżki dźwiękowej z „Misji” na pewno uronimy łzę… Przeboje Marka Grechuty czy Grzegorza Turnaua wywołają szczególny nastrój. Trudno nie uśmiechnąć się słuchając „Toksycznej rodzinki” czy utworu „Goście idą” Shakin’ Dudiego :-) Z pewnością muzyka ma łagodzącą moc. Przy niej można zmniejszyć stres przed ważnym testem lub świętować nowe odkrycie. Wyznawcy teorii pozytywnego wpływu muzyki klasycznej na dzieci, po prostu włączają ją w tle i obserwują jak rozrastają się komórki w małych główkach.
Wychowanie fizyczne
W erze testowania wysokiego ryzyka, wychowanie fizyczne i przerwy wakacyjne (nie uwzględniając muzyki i sztuki) kończą się na okładaniu pięściami. Tymczasem otyłość wśród dzieci utrzymuje się na wysokim poziomie, a zwolnienia lekarskie z wu-efu stały się plagą. Zatem co powinni zrobić nauczyciele? Dobrym wyjściem jest wymyślenie atrakcyjnej choreografii dla zdrowia. Można wprowadzić do programu dance fitness usprawniający całe ciało lub jogę dla dzieci. Można także pozwolić uczniom na stworzenie własnej wersji STOMP (to znana na całym świecie grupa tancerzy – perkusistów grających na sobie, piłkach szklankach, samochodach… dokładnie na wszystkim).
Poezja
Wśród polskich wykonawców śpiewających poezję na czoło wybija się Magda Umer. „Oczy tej małej”, „Koncert jesienny” czy „Białe zeszyty” wprawiają w zadumę. Wśród światowych twórców na uwagę zasługuje Bob Dylan - pierwszy rockowy twórca, który otrzymał nagrodę Pulitzera. Jest opisywany jako „T.S. Eliot z gitarą” i „głos pokolenia”. Może to trochę naciągane twierdzenie, ale jednak się utrzymuje. Niektórzy przekonują, że piosenki to nic innego niż kiepska poezja z backbeat’em. Może najlepiej dostarczyć uczniom odpowiednie kryteria i pozwolić im samodzielnie zdecydować? „Bukowina każdego z nas” – pod takim hasłem Wolna Grupa Bukowina na swojej stronie internetowej daje szansę podzielenia się swoją poezją. To podpowiada dobry pomysł na lekcję - poprosić uczniów o napisanie i zaśpiewanie własnej piosenki…
Przemówienia publiczne
Przemówienia publiczne wprawiają nas w większy strach niż pająki czy węże;-) A jest to przecież jedna z bardziej przydatnych umiejętności w życiu i pracy. Gdy dzieci niechętnie „stoją i wygłaszają” streszczenie lektury, można dać im zadanie „Pan Mikrofon” oraz podkład muzyczny i obserwować, jak odpływają ich zahamowania. Przy dźwiękach muzyki młodzi mówcy mogą praktykować mowę ciała, infleksję, projekcję głosu – przyda się na pewno!
Czytanie
W języku japońskim termin karaoke oznacza „pustą orkiestrę”, a wszechobecna w dzisiejszych czasach maszyna była oryginalnie zaprojektowana, aby zapewnić podkład do występów kabaretowych. Dzisiaj to niezwykle popularna forma rozrywki. To także niezbyt mocno wykorzystane narzędzie edukacyjne. Podczas lekcji można odtwarzać muzykę i wyświetlać tekst piosenki w Power Point lub oglądać, słuchać i czytać tekst piosenki na wideo. Można też trochę zaszaleć i kupić maszynę karaoke dla szkoły…
Ścieżka dźwiękowa
"Gorączka sobotniej nocy", „Tytanic”, czy „Noce i dnie” – ścieżka dźwiękowa często charakteryzuje film. Może także stanowić świetne tło dla przygotowanego przez uczniów przedstawienia, video czy prezentacji multimedialnej. Młodym producentom można dostarczyć zbiór piosenek i pozwolić na dokonanie wyboru.
Opowiadanie
Bruce Springsteen, stał się sławny pisząc piosenki o życiu zwykłych ludzi. „Streets of Philadelphia”, czy piękny szczery i poruszający album „The Rising” inspirowany wydarzeniami z 11 września 2001 roku najlepiej o tym świadczą. W ramach lekcji można odtwarzać ballady, powtarzać je i pracować z uczniami w oparciu o przygotowane dla nich zadania pozwalające na analizę utworu.
Technologie
Dzisiaj, z podcastami, nagrywarkami, iTunes, PowerPointem i innymi narzędziami, nie ma zbyt wielu rzeczy, których nie można by zrobić z muzyką. Można ją ściągać, ciąć, miksować, łączyć i dzielić w nieskończoną ilość kombinacji. Aby to zrobić, zarówno nauczyciele jaki i uczniowie muszą mieć odpowiedni sprzęt i oprogramowanie. To jednak nie wystarczy – trzeba jeszcze umieć to obsługiwać, a wtedy zabawa z muzyką będzie „easy like Sunday morning”. Nawiązując do słów naukowca Alana Kay „Możesz wstawić pianino do każdej klasy, ale to nie wpłynie na rozwój kultury muzycznej, ponieważ kultura muzyczna jest uosobieniem człowieka”. Zatem należy pozwolić nauczycielom, aby technologia zaśpiewała.
Zabawa
Jaki jest tytuł najlepiej sprzedającego się krążka wszechczasów? Czy znasz odpowiedź? Jak brzmiałby utwór U2 „Vertigo”, gdyby wykonał go Elvis Presley? Ile albumów wydał Dire Straits? Muzyka, jak już wiemy, jest wspaniałą rozrywką i daje wiele możliwości nauki przez zabawę. Naprawdę warto spróbować. Uwaga: Przed rozpoczęciem magicznej nauczycielskiej przygody z muzyką, można jako inspirację obejrzeć filmy Mr. Holland's Opus, Music of the Heart lub School of Rock.
Wśród polskich wykonawców śpiewających poezję na czoło wybija się Magda Umer. „Oczy tej małej”, „Koncert jesienny” czy „Białe zeszyty” wprawiają w zadumę. Wśród światowych twórców na uwagę zasługuje Bob Dylan - pierwszy rockowy twórca, który otrzymał nagrodę Pulitzera. Jest opisywany jako „T.S. Eliot z gitarą” i „głos pokolenia”. Może to trochę naciągane twierdzenie, ale jednak się utrzymuje. Niektórzy przekonują, że piosenki to nic innego niż kiepska poezja z backbeat’em. Może najlepiej dostarczyć uczniom odpowiednie kryteria i pozwolić im samodzielnie zdecydować? „Bukowina każdego z nas” – pod takim hasłem Wolna Grupa Bukowina na swojej stronie internetowej daje szansę podzielenia się swoją poezją. To podpowiada dobry pomysł na lekcję - poprosić uczniów o napisanie i zaśpiewanie własnej piosenki…
Przemówienia publiczne
Przemówienia publiczne wprawiają nas w większy strach niż pająki czy węże;-) A jest to przecież jedna z bardziej przydatnych umiejętności w życiu i pracy. Gdy dzieci niechętnie „stoją i wygłaszają” streszczenie lektury, można dać im zadanie „Pan Mikrofon” oraz podkład muzyczny i obserwować, jak odpływają ich zahamowania. Przy dźwiękach muzyki młodzi mówcy mogą praktykować mowę ciała, infleksję, projekcję głosu – przyda się na pewno!
Czytanie
W języku japońskim termin karaoke oznacza „pustą orkiestrę”, a wszechobecna w dzisiejszych czasach maszyna była oryginalnie zaprojektowana, aby zapewnić podkład do występów kabaretowych. Dzisiaj to niezwykle popularna forma rozrywki. To także niezbyt mocno wykorzystane narzędzie edukacyjne. Podczas lekcji można odtwarzać muzykę i wyświetlać tekst piosenki w Power Point lub oglądać, słuchać i czytać tekst piosenki na wideo. Można też trochę zaszaleć i kupić maszynę karaoke dla szkoły…
Ścieżka dźwiękowa
"Gorączka sobotniej nocy", „Tytanic”, czy „Noce i dnie” – ścieżka dźwiękowa często charakteryzuje film. Może także stanowić świetne tło dla przygotowanego przez uczniów przedstawienia, video czy prezentacji multimedialnej. Młodym producentom można dostarczyć zbiór piosenek i pozwolić na dokonanie wyboru.
Opowiadanie
Bruce Springsteen, stał się sławny pisząc piosenki o życiu zwykłych ludzi. „Streets of Philadelphia”, czy piękny szczery i poruszający album „The Rising” inspirowany wydarzeniami z 11 września 2001 roku najlepiej o tym świadczą. W ramach lekcji można odtwarzać ballady, powtarzać je i pracować z uczniami w oparciu o przygotowane dla nich zadania pozwalające na analizę utworu.
Technologie
Dzisiaj, z podcastami, nagrywarkami, iTunes, PowerPointem i innymi narzędziami, nie ma zbyt wielu rzeczy, których nie można by zrobić z muzyką. Można ją ściągać, ciąć, miksować, łączyć i dzielić w nieskończoną ilość kombinacji. Aby to zrobić, zarówno nauczyciele jaki i uczniowie muszą mieć odpowiedni sprzęt i oprogramowanie. To jednak nie wystarczy – trzeba jeszcze umieć to obsługiwać, a wtedy zabawa z muzyką będzie „easy like Sunday morning”. Nawiązując do słów naukowca Alana Kay „Możesz wstawić pianino do każdej klasy, ale to nie wpłynie na rozwój kultury muzycznej, ponieważ kultura muzyczna jest uosobieniem człowieka”. Zatem należy pozwolić nauczycielom, aby technologia zaśpiewała.
Zabawa
Jaki jest tytuł najlepiej sprzedającego się krążka wszechczasów? Czy znasz odpowiedź? Jak brzmiałby utwór U2 „Vertigo”, gdyby wykonał go Elvis Presley? Ile albumów wydał Dire Straits? Muzyka, jak już wiemy, jest wspaniałą rozrywką i daje wiele możliwości nauki przez zabawę. Naprawdę warto spróbować. Uwaga: Przed rozpoczęciem magicznej nauczycielskiej przygody z muzyką, można jako inspirację obejrzeć filmy Mr. Holland's Opus, Music of the Heart lub School of Rock.
