Globalne i niezależne od siebie procesy makrospołeczne, takie jak demograficzne starzenie się społeczeństw, cyfryzacja oraz wzrost znaczenia gier i zabaw w życiu ludzi (tzw. ludyfikacja kultury), przyczyniają się do powstania nowych praktyk społecznych, czego przykładem jest silver gaming. Granie angażuje ludzi w niemal każdym wieku, lepiej i gorzej uposażonych czy wykształconych, reprezentujących różne pozycje w drabinie stratyfikacyjnej. Samo medium dojrzewa, staje się bardziej złożone i kompetencyjnie wymagające, a twórcy gier przekraczają kolejne granice w przedstawianiu interaktywnych historii. Widzą oni w swoich wirtualnych dziełach, podobnie jak część odbiorców, coś więcej niż tylko prostą rozrywkę.
Zdefiniowanie dzisiaj, kim jest gracz, stwarza poważne problemy. W co i jak często należy grać, aby móc się w ten sposób określać? Mówi się o graczach niedzielnych, hardcorowych, zaangażowanych czy wyczynowych (e-sportowcach). Po gry sięgają już kilkunastomiesięczne dzieci, ale też niemal stulatkowie. Najważniejszym z przejawów społeczno-kulturowej popularyzacji gier cyfrowych jest poszerzanie się grona ich odbiorców, także na relatywnie nieoczywistą kategorię starszych graczy.
Książka „Wirtualna jesień życia. Rozważania o roli gier cyfrowych w życiu osób starszych” to pierwsza w Polsce tak kompleksowa analiza zjawiska silver gamingu, czyli praktyki sięgania po gry cyfrowe przez osoby starsze. Zaprezentowałem w niej holistyczne ujęcie tego zjawiska, uwzględniając zarówno indywidualne, jak i instytucjonalne konteksty użycia gier przez osoby starsze.
Opracowanie składa się z dwóch części. W pierwszej części omawiam podstawy społeczne, kulturowe i demograficzne dla pojawienia się i popularyzacji silver gamingu. W drugiej części przedstawiam wyniki własnego badania, przeprowadzonego z wykorzystaniem metod jakościowych. Badanie to poszerza dostępną wiedzę o praktykach polskich srebrnych graczy, a także użycia gier cyfrowych w polskich instytucjach senioralnych.
Książka "Wirtualna jesień życia" to obowiązkowa lektura dla wszystkich, którzy chcą dowiedzieć się więcej o tym, jak gry cyfrowe mogą wpływać na życie osób starszych. Dzięki niej:
- Dowiesz się, jak gry cyfrowe mogą wspierać rozwój i aktywność osób starszych.
- Poznasz opinie i doświadczenia polskich srebrnych graczy.
- Dowiesz się, jakie są szanse i zagrożenia związane z silver gamingiem.
Notka o publikacji:
"Wirtualna jesień życia. Rozważania o roli gier cyfrowych w życiu osób starszych"
Damian Gałuszka. Wydawnictwo AGH, Kraków, 2023. ISBN 978-83-67427-61-6
Książka dostępna jest bezpłatnie tutaj.
Notka o autorze: dr Damian Gałuszka jest badaczem kultury i gier cyfrowych. Adiunkt w Katedrze Technologii Informacyjnych i Mediów w Akademii Górniczo-Hutniczej. Autor kilkunastu publikacji naukowych (między innymi w „Studiach Socjologicznych”, „Kulturze i Edukacji” oraz „Homo Ludens”), w tym współredaktor dwóch książek: „Technologiczno-społeczne oblicza XXI wieku” oraz „Technokultura: transhumanizm i sztuka cyfrowa”. Wyróżniany za swoje osiągnięcia naukowe, między innymi nagrodą I stopnia Polskiego Towarzystwa Socjologicznego w konkursie im. F. Znanieckiego w roku 2017. Związany z Ośrodkiem Badań Groznawczych Wydziału Polonistyki UJ, Collegium Invisibile oraz Polskim Towarzystwem Edukacji Medialnej.