W szkolnych murach spędzamy bardzo dużo czasu, co najmniej kilkanaście lat. Podobno uzbiera się tego około 14 tys. godzin. Kawał życia. A po opuszczeniu murów szkolnych, z dyplomem, uczymy się dalej, na studiach, kursach, szkoleniach, indywidualnie, stacjonarnie i coraz bardziej online. Jednym słowem kształcenie (się) ustawiczne. A potem nawet w uniwersytetach trzeciego wieku. Uczymy się tak dużo a i tak odczuwamy braki, luki w swojej wiedzy, umiejętnościach i kompetencjach. Społecznie dostrzegamy powszechny wtórny analfabetyzm. Coś z tym kształceniem jest nie tak?
Fastfoodyzacja doskonalenia zawodowego nauczycieli?
Miałam przyjemność poprowadzić stacjonarne warsztaty dla nauczycieli języka angielskiego na temat wykorzystania potencjału pytań w edukacji językowej. Na zajęcia dotarły… 3 osoby. W ten sposób dołączyłam do sporego grona trenerów, którzy w ostatnich tygodniach przygotowali szkolenia stacjonarne i albo odwołali je ze względu na niewielkie zainteresowanie, albo zdecydowali się poprowadzić zajęcia – dla bardzo kameralnych grup.
Badania nad motywacją do uczenia się
Zacznę od anegdoty z września tego roku. Pewna młoda osoba zdała egzamin do liceum plastycznego. Wcześniej uczyła się w domu w edukacji domowej. Pierwsze dni w liceum spowodowały, że dziewczyna odmówiła chodzenia do szkoły, mimo, że bardzo chciała rozwijać się artystycznie. Za dużo sprawdzianów, za dużo krzyku, za dużo wymagań i straszenia. Mama dziewczyny poszła na rozmowę z dyrektorem i zaproponowała, że córka będzie uczyć się samodzielnie w domu, uczęszczać będzie tylko na zajęcia artystyczne i pod koniec semestru zda egzaminy. Dyrektor odpowiedział: „Nie mogę się na to zgodzić, każdy uczeń tak by chciał”. Czyli my nauczyciele jesteśmy świadomi tego co motywuje do nauki, ale nie chcemy/nie możemy się na to zgodzić!
Filozofia i kultura pracy online, czyli nearpodowe wariacje i kreacje
Nearpod to platforma, która najlepiej sprawdziła się w moich działaniach edukacyjnych podczas nauki zdalnej. Znałam i wykorzystywałam to narzędzie już kilka lat przed pandemią, jednak dopiero w sytuacji zamknięcia i wymuszonej pracy online dla wszystkich w systemie - uświadomiła mi, jak ważnym aspektem jest monitorowanie zaangażowania uczniów w czasie rzeczywistym oraz planowanie lekcji i jej organizację według zasad pomagających w indywidualizacji nauczania.
Głębokie uczenie (się) fundamentem edukacji hybrydowej
Nie ma wątpliwości, że cały sektor edukacji będzie wspominał czas lock-downu jako moment szczególny, który obnażył słabości tradycyjnego podejścia do tak ważnego etapu życia każdego młodego człowieka. Zwłaszcza, że żyjemy w świecie nacechowanym coraz większą zmiennością i tempem rozwoju wielu jego elementów, w tym edukacji. Jednak zarówno uczennice i uczniowie, rodzice, jak i cała kadra nauczycielska pokazali nie tylko heroiczną wręcz odwagę, ale i energię oraz umiejętność dostosowania się do nowych warunków, przechodząc w rytm nauki zdalnej, która pozwoliła dokończyć semestr, a następnie rok szkolny. Dzisiaj istotne jest, aby nie zaprzepaścić tej ciężkiej pracy oraz wyciągnąć wnioski z lekcji, którą przyniosła pandemia. Dlatego musimy podjąć dyskusję na temat wykorzystania doświadczeń z okresu nauki zdalnej, tak aby zapewnić uczniom jak najlepsze warunki do rozwoju i funkcjonowania w świecie nieustannych zmian.
Freinetowskie przesłanie na nowe czasy
Trudno uwierzyć, że te aktualne wciąż idee zrodziły się w umyśle człowieka z XIX wieku: „Dziecko ma taką samą naturę jak człowiek dorosły”, „Bycie większym nie oznacza bycia lepszym”, „To, jak dzieci radzą sobie w nauce, jest funkcją ich konstytucji, zdrowia, stanu fizjologicznego”, „Nikt nie lubi, kiedy wydaje mu się dyspozycje”, „Nikt nie lubi być zmuszany do pracy, każdy lubi ją wybierać sam, nawet jeśli nie wybierze najlepiej”...
Pandemia spowodowała spadek aktywności fizycznej dzieci i młodzieży
Pandemia nie sprzyjała aktywności fizycznej. Prawie 10 proc. dzieci i młodzieży w wieku od 10 do 18 lat nie ćwiczyło ani jednego dnia w tygodniu. Co najmniej cztery razy w tygodniu miało z nią do czynienia 41 proc. badanych, o blisko 10 proc. mniej niż wcześniej - wynika z ustaleń pracowni IBRiS.