Recepta na dobrą szkołę jest bardzo prosta. Podawał ją już Freinet w swoich pracach - trzeba "tylko" wyzwolić w dziecku poczucie ciekawości do poznawania świata, tak aby dziecko samo szukało odpowiedzi na pytania, tworzyło eksperymenty i doświadczenia. Oczywiście zazwyczaj to „tylko” okazuje się bardzo dużym wyzwaniem dla dyrektorów i nauczycieli.
Cyfryzacja i nasze zdrowie
Nadmierne i niekontrolowane korzystanie z technologii cyfrowych może przyczynić się do uzależnień i przynieść poważne choroby – dowodzi prof. Manfred Spitzer w niedawno wydanej książce „Cyberchoroby. Jak cyfrowe życie rujnuje nasze zdrowie”. Zakochaliśmy się w nich, ale wciąż nie nauczyliśmy się z nich racjonalnie korzystać. Spitzer nawołuje do świadomego, zdrowego podejścia do technologii cyfrowych i nie ulegania marketingowi korporacji.
Poglądy zbyt rzadko (w szkole) kwestionowane
Na początku wakacji miałem przyjemność wziąć udział w dorocznej konferencji pedagogicznej pod nazwą INSPIR@CJE. Było to ciekawe wydarzenie, które zgromadziło w auli Biblioteki Narodowej w Warszawie z górą trzy setki pasjonatów, gotowych poświęcić sprawom edukacji pierwsze dni letniego wypoczynku. Tematem mojego wystąpienia były stereotypy rządzące polską szkołą, skutecznie utrudniające jej rozwój i unowocześnienie. Żywa reakcja publiczności i otrzymane w kuluarach podziękowania, za „wskazanie spraw, które wszyscy widzą, ale mało kto je sobie uświadamia”, utwierdziły mnie w przekonaniu, że dotykam problemu, o którym warto głośno mówić.
Nauczyciele i reforma szkolna (z przymrużeniem oka)
Kiedy myślimy, że coś było i minęło i nie wróci, często używamy czeskiego powiedzenia „to se ne vrati”. Otóż w edukacji używanie tego pojęcia jest dość ryzykowne – procesy, które dotyczą szkół i nauczycieli mają historycznie zadziwiającą zdolność do powracania. Zastanawiałem się, co powiedzieć uczestnikom konferencji INSPIR@CJE 2016 kilka dni po prezentacji zmian przez minister Zalewską. Pomocy poszukałem w naszej historii…
Przywództwo w szkole
Żadna społeczność nie będzie dobrze działać bez lidera lub liderów. Dlatego szkoła powinna nie tylko wyrównywać szanse edukacyjne, ale także dostrzegać to, że niektórzy uczniowie dobrze czują się w roli przywódców i chętnie biorą odpowiedzialność za grupę. Te cechy warto wzmacniać w szkole, a nie osłabiać.
Praca w grupie w szkole
We współczesnym świecie pełnym poważnych i skomplikowanych zjawisk, coraz rzadziej praca w pojedynkę może przynieść dobre rozwiązanie dla problemów świata. Za rozwiązania przynoszące cywilizacyjny postęp odpowiadają zazwyczaj zespoły osób, coraz częściej współpracujących na odległość. Dlatego szkoły powinny rozwijać umiejętność współpracy w grupie od etapu wczesnoszkolnego. Możliwości są tu praktycznie nieograniczone – wystarczy chcieć.
O wypaleniu zawodowym
Praca – również w szkole – może być przyczyną wielu - bardzo niekorzystnych, trudnych doświadczeń i sytuacji, z którymi nie potrafimy sobie poradzić i które stopniowo wpędzają nas w kłopoty natury psychologicznej i somatycznej (zdrowotnej). Taka sytuacja zawsze daje efekty w postaci problemów psychologicznych, słabszego funkcjonowania, mniejszej efektywności oraz … absencji chorobowej. Koło się zamyka. Nierozwiązane problemy mają tendencję do nawarstwiania się i eskalacji…