1 września 2026 r. Każdy z nas lubi historie z happy endem. Niestety, opowieść o polskiej szkole nie ma szczęśliwego zakończenia. Czy czarnego scenariusza można było uniknąć? We wrześniu tradycyjnie zaczyna się szkoła, ale od kilku lat jest to określenie nieco „na wyrost”. Dzieci faktycznie wracają z wakacji i przebywają w budynkach szkolnych, nie oznacza to jednak, że się uczą. Zwłaszcza lekcje z przedmiotów ścisłych rozpoczynają się z opóźnieniem, a od 2023 roku przybywa miejscowości, w których uczniowie nie mieli lekcji matematyki lub fizyki przez prawie cały semestr.

Ustawa zwana Lex Czarnek, oddająca całą władzę w systemie oświaty w ręce ministra i podporządkowanych mu kuratorów, została już przegłosowana w Sejmie. Nie będę powtarzał w tym miejscu argumentów, dlaczego uważam ją za szkodliwą. Pisałem o tym choćby tutaj; podobną opinię wyraża też wielu innych ludzi zajmujących się edukacją. Dodam tylko, że z mojej perspektywy – dyrektora szkoły, którego wyobraźnię wspomaga doświadczenie ponad 30. lat pełnienia tej funkcji – doskonale widać jej niszczący potencjał. Dlatego właśnie 4 stycznia, kiedy ważyły się losy projektu, zabrałem głos podczas protestu przed budynkiem parlamentu.

Coraz więcej miejsca w dyskusjach okołoszkolnych zajmuje ocenianie. Cieszy fakt, że magia liczb zaczyna nieco słabnąć i edukatorzy poszukują alternatywnego rozwiązania. Wciąż jednak krąży wokół tego tematu wiele mitów. Może czas się z nimi rozprawić?

W poprzednim swoim tekście ("Czekając na zmiany") wyraziłem nadzieję, że ewolucja oświaty publicznej potoczy się w kierunku jej zróżnicowania, pod presją rozmaitych potrzeb jej podmiotów. Już wtedy ten wariant toku wydarzeń wydawał mi się dość optymistyczny i możliwy jedynie pod warunkiem, że potrzeby te zostaną wreszcie wyartykułowane i do akcji wkroczy niezidentyfikowany w tej chwili gamechanger, który w procesie tym spełni rolę katalizatora.

W edukacji jest jak w podróży czy wędrówce, czasem warto przystanąć i porozmyślać. Zrobić namysł. Czasem nawet poszukać sensu lub tylko odświeżyć siebie to, co kiedyś już ustaliliśmy. Czy idziemy dobrą drogą, czy w dobrym tempie? Może trochę odpocząć, zjeść kanapkę i nabrawszy sił oraz utwierdzenia w celu, ruszyć dalej. Sesja i przerwa w zajęciach to jeden z dobrych momentów na taką refleksję edukacyjną. Po skończonych zajęcia i przed rozpoczęciem nowych. Jeszcze jeden przystanek w drodze...

Przeglądając na swoim blogu wpisy z roku minionego stwierdziłem, że wyjątkowo dużo miejsca zajęła w nich polityka. To znak czasów, który wcale mnie nie cieszy, nawet jeśli pisałem głównie o polityce oświatowej.