Co ciekawego wydarzyło się w świecie edukacji? O czym warto przeczytać, nad czym warto się zastanowić? Liczba materiałów, które publikujemy w Edunews.pl szybko przyrasta, dlatego też, aby nie przeoczyć ważnych tematów, będziemy raz na kwartał wybierać i polecać wybrane artykuły. Polecamy najciekawsze naszym zdaniem opracowania w trzecim kwartale 2011 r.
W lipcu
Gdy uczniowie pracują na domowych komputerach z dostępem do internetu, osiągają zwykle lepsze wyniki w nauce niż rówieśnicy, którzy dostęp do internetu mają okazjonalnie w szkole lub innych punktach dostępu. Badania przeprowadzone przez brytyjską e-Learning Foundation potwierdziły hipotezę, którą od dawna stawiało wielu edukatorów zajmujących się TIK w edukacji. Dostęp do internetu w domu przekłada się na wyniki w nauce.
Sieć przyszłości, w której wszyscy będziemy „zanurzeni“ nie będzie raczej podobna do współczesnego internetu i zrewolucjonizuje życie człowieka. Może być nią sieć semantyczna, nad którą trwają prace już od kilku lat. Rząd brytyjski powołał niedawno Institute for Web Science, którego celem jest badanie potencjału nowej sieci dla rozwoju społecznego. Dokąd zmierza sieć i co to oznacza dla edukacji?
Nauczyciele motywują uczniów różnie. Na pytanie, jak motywować? – odpowiedź jest w zasadzie jedna: ciekawie i skutecznie! Motywowanie do nauki i pracy jest szeroko opisane w psychologicznej i dydaktycznej literaturze, a w praktyce problem powraca jak bumerang. Czy jest możliwe błyskawiczne wywieranie wpływu na kogoś? Jak zmotywować siebie i innych do działania? Jak skutecznie motywować do uczenia się?
Wszystko kiedyś było nowością. Od koła do mycia rąk przed operacjami (dopiero w latach 40-tych XIX w. zwrócono na to uwagę). W Paryżu, pod koniec tegoż wieku prognostycy załamywali ręce z powodu przyrostu pojazdów (oczywiście konnych) w mieście. Obliczyli, że w ciągu kilkudziesięciu lat góra nawozu końskiego sięgnie wyżej niż szczyt wieży Eiffla... Nowa szkoła pilnie poszukiwana.
Wirtualne uczenie się będzie jednym z czołowych trendów, które będą wpływać na jakość życia na całym świecie w najbliższych 20-30 latach – przewidują futurolodzy z the World Future Society w raporcie "Going Virtual". Dzięki technologiom i internetowi coraz większa część populacji będzie miała łatwy dostęp do najlepszej jakości edukacji i nauczycieli na całym świecie. Ku wirtualnej edukacji.
Edukacyjna wartość dodana jak poziomica. Cały dzisiejszy świat składa się rozmaitych organizacji, dla których jednym z kluczowych aspektów jest efektywność działania. Powstaje mnóstwo narzędzi, które pozwalają tę efektywność mierzyć, znajdować słabe punkty i powiększać efektywność. Tak funkcjonuje cały współczesny świat, czy tego chcemy czy nie. Dotyczy to również edukacji.
W Polsce jedynym naukowcem, który opisał zjawisko korepetycji, jest prof. Elżbiety Putkiewicz z Uniwersytetu Warszawskiego. Ani publikacja „Korepetycje – szara strefa edukacji” (2005) ani problem mimo upływu lat nie straciły nic ze swej (smutnej) aktualności. A rzesza rodziców staje co roku przed dylematem, jak i z ilu przedmiotów zapisać swoje dziecko na „korki”. Korepetycje - przemilczany problem polskiej edukacji.
Szkoła wspierająca rozwój kreatywności i zdolności. Czy to jest możliwe? Szkoła to idealne miejsce dla ujawniania się twórczości, kreatywności, zdolności i talentów zarówno uczniów, jak i nauczycieli. Zawód nauczyciela od dawna był uważany za twórczy, ale dopiero w ostatnich latach problematyka „twórczego nauczyciela” jest szczególnie mocno akcentowana. Twórczość nauczycieli jest zawsze pożądanym stylem pracy w tym zawodzie.
W sierpniu
Wyniki badań pokazują, że ludzki mózg odciąża pamięć z informacji pozyskiwanych przez wyszukiwarki internetowe. Spostrzeżenia psycholog Betsy Sparrow opublikowane w magazynie Science dowodzą, że coraz trudniej zapamiętujemy informacje znalezione w internecie, traktując samą sieć jako zewnętrzny dysk. Czy przyszłe pokolenia będą coraz mniej wiedzieć? Nie wiem. Google. Wiem?
Wygląda na to, że chcemy dokonać zmian, ale siła inercji dotychczasowego sytemu zbyt silna – tak można skomentować ostatni artykuł Małgorzaty Taraszkiewicz w Edunews.pl. Jak uruchomić proces radykalnych, szybkich i skutecznych zmian? Jest taki pogląd, że u podstaw wszelkich, istotnych zmian stoją zasady, którym podlegają pożądane rezultaty. Paradygmaty szkolne: wynik czy działanie?
Technologie edukacyjne pod obserwacją 2011. Jednym z celów Raportu horyzontalnego dla systemu oświaty (The Horizon Report K-12) jest ułatwienie władzom szkolnym planowania wykorzystania technologii w nauczaniu. Tworzony przez międzynarodowe konsorcjum raport jest jednym z niewielu opracowań, które dotyczą zmian w edukacji na poziomie globalnym. To cenne źródło informacji dla polskich edukatorów.
Portal Online College Courses zamieścił ciekawą analizę wpływu Wikipedii na procesy edukacyjne. Warto krótko zaprezentować, co zdaniem amerykańskich edukatorów zawdzięczamy największej elektronicznej encyklopedii. Co by o Wikipedii nie mówić i myśleć, jest ona mocno (na trwałe?) wpisana w „krajobraz“ edukacji na całym świecie. Jak Wikipedia zmienia edukację?
Młodzież i ocena szkoły. Przestudiowałam badania wykonane przez CBOS dotyczące młodzieży. Interesował mnie dział Młodzież a szkoła. Badaniom poddani zostali uczniowie ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych (liceów, techników i zasadniczych szkół zawodowych). Porównywane są wyniki badań w latach: 1998, 2003, 2008 i 2010. Przyjrzyjmy się wynikom.
Szkoła polska – taka jaka jest obecnie, mija się z chyba celem… Jeżeli uznamy iż szkoła to Dom Wiedzy lub Dom Nauki - to podstawowym procesem, który ją konstytuuje jest uczenie się uczniów. Czy interesujemy się tym, czego chcą się uczyć uczniowie? Czy uczenie się jest tożsame z realizacją programu nauczania? Pozwólmy im (uczniom) się uczyć.
Jeden naród, jeden wódz, jeden podręcznik? Przepraszam za prowokacyjny tytuł. Ale zbliżają się wybory i zaczynają pojawiać się kuriozalne pomysły na „uzdrowienie“ szkoły. Na przykład hasło „jeden podręcznik“ do przedmiotu. A ja proponuję, aby w Sejmie i Senacie obowiązywał jeden krój i kolor spodni dla panów i jeden wzór i kolor spódnicy dla pań! Niech posłowie i posłanki wyróżniają się nie mundurkiem, tylko intelektem...
Oczywiście trzeba brać pod rozwagę wyniki badań sygnalizujące możliwy szkodliwy wpływ pewnych zjawisk na rozwój dzieci i młodzieży. Ale trzeba też pamiętać, że spojrzenie na rzeczywistość dorosłych "cyfrowych emigrantów" i młodych "cyfrowych tubylców" może się bardzo różnić. Uważajmy, aby przy okazji różnych działań nie wylać... edukacji z kąpielą. Uwaga na kampanie antyedukacyjne.
Każdy, kto po raz pierwszy przychodzi uczyć do szkoły, rzadko posiada umiejętności konieczne do poradzenia sobie w nowej roli. Często słyszy się od nauczycieli – gdybym wiedział wówczas to, co teraz, byłoby mi łatwiej. Zaprzyjaźniony z Edunews.pl portal eSchoolNews przeprowadził wśród swoich czytelników sondę: jakie rady dalibyście świeżo upieczonemu nauczycielowi? 10 rad dla początkującego nauczyciela.
Projekt rozporządzenia ministra edukacji narodowej w sprawie zmiany zasad rejestracji podręczników wywołał burzę w środowisku wydawców edukacyjnych, którzy obawiają się zwiększenia piractwa i spadku dochodów. Ale projekt nie do końca spodobał się również Koalicji Otwartej Edukacji, która wskazuje na niedociągnięcia. Być może nie jesteśmy daleko od kompromisu. "E-" robi różnicę w podręcznikach.
We wrześniu
Mobilna edukacja, czyli (r)ewolucja w kształceniu i uczeniu się. Zainteresowanie mobilnym kształceniem nasiliło się wraz z rozwojem narzędzi, które umożliwiają korzystanie z nieograniczonych zasobów edukacyjnych w Internecie – odtwarzaczy mp3, iPodów, zaawansowanych telefonów komórkowych, tabletów, a nawet konsol do gier. Korzystając z tych narzędzi ich posiadacze mogą - dosłownie – uczyć się w ruchu: bez względu na miejsce i czas.
Przycichła ostatnio dyskusja na temat propozycji rządowej zakupu laptopów dla pierwszoklasistów. Od początku można było sądzić, że pomysł ten nie zostanie zrealizowany jeszcze w tym roku, jeśli w ogóle. Ale sam temat jest nośny medialnie, więc teraz kolejna partia polityczna zapowiada przed wyborami, że jak wygra to każdy uczeń będzie miał swój tablet. Gruszki na wierzbie... Jak wydać miiard złotych na edukację?
Z czym nam się kojarzy „technologia informacyjna”? W szkole - z informatyką. Tragiczny błąd! Alan Kay zauważył kiedyś, że technologią zawsze nazywamy to, co pojawiło się na świecie po nas. Technologie, które były powszechne w okresie początków naszego osobistego rozwoju uważamy za naturalne. To właśnie dlatego technologii informacyjnej druku na papierze nikt nie nazywa dziś “technologią informacyjną”. W sprawie nowszych technologii już takiej jednomyślności nie ma. Likwidujmy dziwny trójpodział technologii informacyjnych.
Z zaprezentowanego podczas tegorocznej konferencji ISTE (International Society for Technology in Education) raportu konsorcjum Project Tomorrow i Blackboard „Learning in the 21st Century: 2011 Trends Update“ wynika, że edukacja szkolna ulegać będzie głębokim przeobrażeniom w kierunku edukacji mieszanej, z poważnym komponentem wirtualnym. Nie stanie się to z dnia na dzień, ale zmiana nastąpi na pewno. Coraz częściej będziemy uczyć się online.
Jak wygląda edukacja filmowa w polskiej szkole? Współczesna polska szkoła – w ramach zajęć obowiązkowych lub w szkołach czy klasach o innym profilu niż humanistyczny – nie jest wystarczająco przygotowana do korzystania z filmu i innych mediów jako równoprawnych narzędzi edukacyjnych. Dlatego w Warszawie zawiązała się koalicja na rzecz edukacji filmowej – ogólnopolska inicjatywa zrzeszająca instytucje publiczne i organizacje pozarządowe.
Jakość relacji między ludźmi stanowi o klimacie społecznym, w którym oni żyją. Od szkoły czyli od nauczycieli, uczniów, rodziców i innych pracowników zależy, czy podejmie działania zmierzające do tworzenia dobrego klimatu. Na jakość relacji wpływa dobra komunikacja, umiejętność słuchania, ustalenie i konsekwentne przestrzeganie reguł zachowania, pozytywna nastawienie do ludzi. Jak poprawić klimat w szkole?
Czy możemy wyobrazić sobie szkołę obróconą o 180 stopni? Taką, w której jako pracę domową uczniowie otrzymują do obejrzenia wykłady na wideo i powiązane z nimi ćwiczenia online, a podczas pobytu w szkole rozmawiają, dyskutują ze sobą, pomagają sobie, tworzą związane z danym tematem symulacje, gry, zabawy itp.? Czy to w ogóle możliwe? Tak, zobaczmy, że to jest możliwe. Jak się okazuje, technologie humanizują szkołę.
W 2001 r. amerykański edukator i badacz mediów Mark Prensky po raz pierwszy użył sformułowania „cyfrowi tubylcy“ dla określenia generacji, której cyfrowe technologie informacyjno-komunikacyjne towarzyszą od kołyski, będąc ważną częścią „naturalnego“ środowiska, w której żyją i się rozwijają. I faktycznie - są tacy rodzice, którzy z chwilą urodzin swojego dziecka mają już założony dla niego profil na Facebooku. Wykorzystajmy nowe media znajdujące się w kieszeniach uczniów [część 1] i [część 2].
