"Proszę Pani, a kiedy następny projekt?"; "Takie projekty, to ja chętnie."; "Gdyby w szkole były same takie zajęcia, to by było super."; "Proszę Pani, czy mogę dołączyć do projektu?"; "Czy my jutro się spotykamy? Ale jak to?! Dlaczego dopiero za tydzień?" - tego typu wypowiedzi słyszę dość często. I przyznam szczerze, że miło się ich słucha. Przede wszystkim uskrzydlają. Sprawiają, że chce mi się myślami wybiegać w przyszłość i realizując jedno, myśleć o kolejnym. A co w nich urzeka i zachwyca dzieciaki oraz młodzież? Sprawczość. Możliwość współdecydowania, wpływania na efekt końcowy. Samodzielność - pracy, ale i odkrywania.

Szkoła może wykorzystywać naturalną ciekawość dzieci i młodzieży oraz ich chęć poznania i zrozumienia otaczającego ich świata. Takie podejście będzie bardziej angażujące i motywujące dla uczniów niż klasyczne praktyki oparte na trasferze fragmentarycznej wiedzy przedmiotowej, jej zapamiętywaniu i przywoływaniu w czasie sprawdzianów. Publikacja Merrilla Harmina Jak motywować uczniów do nauki? wydana nakładem wydawnictwa CEO, podsuwa nauczycielom metody, które w sposób naturalny pomagają włączać uczniów i uczennice w proces uczenia się, mobilizują ich do wysiłku i sprzyjają ich rozwojowi.

Rozpoczęcie nauki w szkole to ważny moment w życiu dziecka, wiążący się ze stresem dla niego, jak i rodziców. Nie jest to łatwy czas, ale do przejścia z etapu zabawy do etapu nauki można się przygotować.

Młodzi i dorośli mogą wspólnie decydować o szkole i o tym jak ma funkcjonować uczenie (się). Również w szkołach liczących kilkuset uczniów. To kwestia demokracji i organizacji danej szkoły, także publicznej. Być może w perspektywie kilkudziesięciu lat szkoły publiczne będą bardziej przypominać szkoły demokratyczne - tak przynajmniej uważa Yaacov Hecht, izraelski edukator i inicjator (światowego) ruchu szkół demokratycznych, który przyjechał do Polski i spotkał się na Wydziale Pedagogicznym UW z osobami zainteresowanymi zmianami w systemie szkolnym.

Niezastąpionym zyskiem udziału w konferencjach w kontakcie są nie tylko zebrane tematycznie referaty, wykłady czy sesje posterowe, ale także niezaplanowane rozmowy kuluarowe. Jedną z takich rozmów była wieczorna dyskusja na ulicy z Joanną Waszkowską w czasie konferencji INSPIR@CJE 2022. Dlaczego na ulicy? Bo wracaliśmy z integracyjnej kolacji. Joanna Waszkowska znana jest ze swojego hobby łowienia Pokemonów na smartfonie. Idąc ulicą opowiadała co to jest i jak to działa. Banalna rozmowa o jakiejś grze na smartfonie? Pozornie tak. Ale to nie tylko było budowanie relacji. To także skojarzenia i inspiracje. Ale po kolei.

Wyobraź sobie taką sytuację: jesteś nauczycielem, z kilku a nawet z kilkunastoletnim stażem, masz swój plecak, w którym w mniej lub bardziej uporządkowany sposób przechowujesz swój warsztat, lubisz swoją pracę, choć czasem miewasz momenty zwątpienia, bywasz zmęczony, ale generalnie wysypiasz się i dbasz o siebie, no i tworzysz, wymyślasz, bo czujesz odpowiedzialność, bo chcesz, żeby było efektownie i efektywnie. Z czasem dochodzisz do momentu, w którym mówisz sobie: dość! Mam już tyle i tyle umiem, że więcej mi nie potrzeba. I pewnego pięknego dnia, w niczym niezmąconej błogości, spotykasz kogoś, kto zapala w tobie nową iskierkę i to wybucha! Dlaczego? Zaraz się dowiesz.