Temat zmian klimatycznych i grożącej nam katastrofy na szczęście staje się coraz bardziej popularny w przestrzeni publicznej szkoły – głównie za sprawą niezwykle aktywnej młodzieży skupionej wokół inicjatywy Młodzieżowy Strajk Klimatyczny (MSK). Nadal temat ten jest jednak zagadnieniem, którego system edukacji nie traktuje priorytetowo. Wierzę, że na każdym przedmiocie jesteśmy jednak w stanie wprowadzić elementy edukacji klimatycznej.

Aktywna nauka to proces tworzenia znaczeń. Nowa wiedza powstaje, gdy uczniowie łączą nową informację z posiadanymi już pojęciami, wiedzą lub doświadczeniem poprzez proces refleksji. Jakiekolwiek nowe informacje niespójne z wcześniejszym doświadczeniem są odrzucane jako błędne lub włączane jako nowy zasób wiedzy. Aby nadać znaczenie, uczniowie muszą w procesie aktywnej nauki rzeczywiście podjąć wysiłek edukacyjny. Istnieje wiele technik, które pomagają wyzwolić taką aktywność.

Dawno nie eksperymentowaliśmy na lekcjach. I bardzo nam tego brakowało. Gdy na horyzoncie pojawiła się więc “Balladyna”, pomysł na budowanie aż sam się prosił o wykorzystanie. Budowaliśmy zatem!

Projekty edukacyjne w szkołach mogą być niezwykle wartościową formą uczenia się dla osób, które rzeczywiście są w nie zaangażowane. Przekonujemy się o tym dzięki wielu inicjatywom, które na przestrzeni ostatnich lat działy się i dzieją się dzięki zaangażowaniu uczniów i nauczycieli w całej Polsce. Warto zwrócić uwagę na fakt, że prawdziwa wartość pracy projektowej ujawnia się nie tylko w rezultatach projektu. Bardzo istotne jest wszystko to, co zadziało się „po drodze”. Bo właśnie wtedy ujawniało się uczenie się realizatorów projektu.

Jestem nauczycielem matematyki w szkole podstawowej. Koledzy i koleżanki po fachu określają mnie belfrem młodego pokolenia, jednak, jak wielu z nas, jedną nogą stoję w 19-wiecznym pruskim modelu edukacji. Uczniowie usadzeni w ławkach wzywani wybiórczo do tablicy, nauczyciel wykładowca, kreda i tablica, zadania domowe, testy i sprawdziany, brak indywidualizacji. Jednakowe tempo i poziom dla wszystkich. W taki sposób byłem uczony. Projekty, praca w grupach, personalizacja uczenia, rozwój umiejętności miękkich były rzadkością lub nie było ich wcale.

Jednym z wielu trendów edukacyjnych, na które panuje obecnie zdrowa moda jest promowanie myślenia krytycznego w edukacji. Wśród licznych programów, książek i metod na wyróżnienie na pewno zasługują rutyny lub inaczej schematy widocznego myślenia. Warto poznać tą metodę dydaktyczną słabą znaną w Polsce z nazwy, choć same schematy nierzadko pojawiają się jako elementy popularnych ćwiczeń kształtujących krytyczne myślenie. Czym innym jest jednak wykorzystywanie pojedynczych rutyn, a czymś innym całościowe zrozumienie metody.