Projekty edukacyjne w szkołach mogą być niezwykle wartościową formą uczenia się dla osób, które rzeczywiście są w nie zaangażowane. Przekonujemy się o tym dzięki wielu inicjatywom, które na przestrzeni ostatnich lat działy się i dzieją się dzięki zaangażowaniu uczniów i nauczycieli w całej Polsce. Warto zwrócić uwagę na fakt, że prawdziwa wartość pracy projektowej ujawnia się nie tylko w rezultatach projektu. Bardzo istotne jest wszystko to, co zadziało się „po drodze”. Bo właśnie wtedy ujawniało się uczenie się realizatorów projektu.

Co roku ten sam dylemat. Jak podać uczniom listę lektur, by nie było to po prostu dyktowanie tytułów. Różne były już strategie i pomysły. Co wykombinowałam tym razem? Sami zobaczcie.

Jestem nauczycielem matematyki w szkole podstawowej. Koledzy i koleżanki po fachu określają mnie belfrem młodego pokolenia, jednak, jak wielu z nas, jedną nogą stoję w 19-wiecznym pruskim modelu edukacji. Uczniowie usadzeni w ławkach wzywani wybiórczo do tablicy, nauczyciel wykładowca, kreda i tablica, zadania domowe, testy i sprawdziany, brak indywidualizacji. Jednakowe tempo i poziom dla wszystkich. W taki sposób byłem uczony. Projekty, praca w grupach, personalizacja uczenia, rozwój umiejętności miękkich były rzadkością lub nie było ich wcale.

Rozmowy uczniów są ważnym, a często wręcz niezbędnym warunkiem wartościowego ucznia się. Mówi o tym też druga strategia oceniania kształtującego: Organizowanie w klasie dyskusji, zadawanie pytań i zadań, dających informacje, czy i jak uczniowie się uczą.

Jednym z wielu trendów edukacyjnych, na które panuje obecnie zdrowa moda jest promowanie myślenia krytycznego w edukacji. Wśród licznych programów, książek i metod na wyróżnienie na pewno zasługują rutyny lub inaczej schematy widocznego myślenia. Warto poznać tą metodę dydaktyczną słabą znaną w Polsce z nazwy, choć same schematy nierzadko pojawiają się jako elementy popularnych ćwiczeń kształtujących krytyczne myślenie. Czym innym jest jednak wykorzystywanie pojedynczych rutyn, a czymś innym całościowe zrozumienie metody.

Rutyny myślowe według harvardskiego Projektu ZERO ciągle dostarczają mi mnóstwo inspiracji do działania i tworzenia kreatywnych zadań dla uczniów. Cel podstawowy dla mnie to kształtowanie myślenia i umiejętności patrzenia głębiej. Pomysły spod znaku visible thinking routine idealnie te potrzeby spełniają.