Szanowni Państwo! Podczas spotkania z rodzicami przyszłych uczniów STO na Bemowie lub nauczycielami aplikującymi o pracę zazwyczaj staram się zaprezentować dorobek naszej szkoły. Jak najszerzej i nie bez dumy. Tym razem jednak czas jest wyjątkowy. Trwająca rok zdalna nauka obnażyła wiele problemów, z jakimi już wcześniej zmagał się polski system edukacji i dodała do nich kolejne. W tych okolicznościach ważniejsze wydaje mi się przedstawienie Państwu wyzwań, z którymi – chcąc - nie chcąc – będziemy wspólnie mierzyć się w szkole w najbliższej przyszłości. Na rozmowę o osiągnięciach przyjdzie czas później, kiedy już uporamy się z pandemią COVID-19 i ogarniemy jej rozmaite następstwa.
Oceny zdalnego nauczania
Raport firmy McKinsey pokazuje, że utrata wiedzy (ang. learning loss) obejmuje wiele krajów – i jest znacząca. Większość nauczycieli, którzy wzięli udział w międzynarodowym badaniu określa zdalne nauczanie jako „kiepski substytut” nauczania w szkolnej klasie.
Nasze finanse w czasie pandemii
Pandemia jest okresem, w którym powinniśmy większą uwagę zwracać na edukację finansową. Musimy sobie radzić z wieloma sytuacjami, których nie da się przewidzieć. Jak się okazuje, Polacy oszczędzają w przewidywaniu „czarnego scenariusza”, ale coraz słabiej kontrolują wydatki. W ostatnim roku wzrosła liczba Polaków, którzy nie oszczędzają na konkretne, określone w czasie cele, ale na „czarną godzinę”, chęć zabezpieczenia przyszłości. Jednocześnie spadł odsetek Polaków deklarujących kontrolę nad swoimi wydatkami, wynika z raportu „Postawy Polaków wobec finansów” Fundacji Citi Handlowy i Fundacji THINK!
Uczniowie powinni wrócić do szkół, ale... to nie takie proste!
Na naszych oczach rozegrała się właśnie kolejna odsłona pandemicznego teatru absurdów w kraju nad Wisłą. Oto główny doradca władz ds. COVID, Andrzej Horban, przestrzegł, że z powodu gwałtownego wzrostu liczby zachorowań rząd jest o krok od „zamknięcia kraju”. Niemal równocześnie członek tegoż rządu, minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek, zadeklarował przywrócenie nauki w szkołach od 12 kwietnia, „jeśli będzie to możliwe”.
(Nie)oczywistości (zdalnej) edukacji
Muszę przyznać, że gdyby nie było to niestosowne, a temat poważny, ryczałbym ze śmiechu, czytając doniesienia o klęsce zdalnej edukacji. Najzabawniejsze wydaje mi się ogólne zdziwienie i zaskoczenie obserwowaną rzeczywistością. Do znudzenia powtarzam wszystkim zdumionym, że to, co wreszcie widzą, nie zaistniało rok temu i nie jest konsekwencją spożywania mięsa nietoperzy. Zamiast się irytować i ciskać gromy na Microsoft i lekcje on-line, powinni raczej być wdzięczni wirusowi, że pozwolił im na wgląd w coś, co działało, jak widać, poza ich świadomością.
Szkoła schodząca na manowce. Nowe wyzwanie dla nauczycieli
Czas pandemii dostarcza wiele dowodów na to, że duża część nauczycieli cały czas tkwi głęboko w pułapce pruskiego drylu (stylu) nauczania. I nawet tak wielka zmiana warunków uczenia się, jakiej doświadczamy w covidowej rzeczywistości, nie jest w stanie wyrwać ich z tych okowów. Zamiast pomyśleć, jak w tych warunkach uczyć inaczej, jak przewartościować swoje metody nauczania, powielamy masowo to, co najgorsze i najmniej efektywne. Głównymi poszkodowanymi są nasze dzieci, ale jak wiadomo, dla systemu oświaty mają one znaczenie tylko w tabelkach, z których wynika, że wszystko jest w porządku.
Czy hybryda zostanie z nami po COVID-19?
Co dalej? Czy wrócimy na stale do szkół, czy będziemy uczyć się zdalnie, czy może naszą przyszłością są szkoły hybrydowe? Dla mnie są to ważne pytania, na które warto szukać odpowiedzi wcześniej. Jeszcze bardziej ciekawe jest pytanie – kto ma odpowiedzieć na to pytanie i decydować?