Refleksja na temat prac domowych jest potrzebna przede wszystkim wśród zadających. Od października trwa kampania społeczna #zadajęzsensem, która ma na celu promowanie empatycznego spojrzenia na zadanie domowe. W zasadzie mamy dwa sensowne rozwiązania: albo unikamy zadawania zadań w ogóle, albo, jeśli zadajemy, to zgodnie z przemyślaną logiką i świadomością prawa dziecka do wolnego czasu.

„Edukacja powinna być nieobowiązkowa, choć nadal bezpłatna i ogólnie dostępna” - takie wezwanie przeczytałem ostatnio na jednym z portali społecznościowych. Zaraz potem natrafiłem na pełną emocji refleksję nauczycielki o trudnych relacjach z uczniami, dalej o toksycznych rodzicach, a także o braku zrozumienia dla kondycji nauczyciela we współczesnym świecie.

Jako nauczyciel codziennie zastanawiam się po co idę do klasy, czego powinni nauczyć się moi uczniowie, czego powinnam nauczyć się ja sama. Sprawy oczywiste, a jednak nie do końca. Dzisiaj wiem, że wolę zapalić choć jedną iskierkę w tych dziesiątkach wpatrzonych we mnie oczu niż mieć 100% zdawalności klasy na teście ósmej klasy.

Skąd bierze się strach w uczeniu się? Niezależnie co uczeń mówi, w jego głowie rodzą się myśli i obawy: Skrytykują mnie (nauczyciel, koleżanki i koledzy). Zostanę negatywnie oceniony. Okażę się gorszy od sąsiada, najgorszy w klasie. Nie wierzę, że mi się uda. Ocenią mnie, że jestem niezdolny. Boję się ryzykować. Nie chcę podejmować żadnych wyzwań. Nie wiem, po co się tego uczę. Obawiam się, że popełnię błąd i odniosę porażkę…

Zacznę od pieca. Ciekawe, czy ktoś zwrócił uwagę, że jesteśmy świadkami bezprecedensowej liberalizacji w systemie oświaty. Otóż w najnowszym rozporządzeniu o BHP poluzowano gorset przepisów! Co prawda, na maleńkim tylko odcinku – postępowania podczas opadów śniegu, ale jednak. W dotychczasowej wersji tego dokumentu dyspozycja była jednoznaczna – przejścia na terenie szkoły lub placówki należało oczyszczać ze śniegu i lodu oraz posypywać piaskiem. Teraz natomiast piasek wykreślono, wstawiając w zamian bardziej ogólny obowiązek zabezpieczenia przed poślizgiem. Możemy zatem posypać czymkolwiek (nawet, o zgrozo, solą), albo zgoła nie posypać, jeśli z jakiegoś powodu uznamy, że nie jest ślisko. Uczynić, co rozum podyktuje. Po prostu orgia wolności dla dyrektora, który odpowiada przecież za wszystko.

Najczęstszym pytaniem rodziców skierowanym do dziecka po powrocie do domu ze szkoły jest: Co masz zadane?. Następne pytanie, tylko już niewypowiedziane głośno, ale w myśli: Ile będziemy siedzieć nad lekcjami? Czy będę wiedzieć jak pomóc mojemu dziecku? Czy ma wszystkie materiały do wykonania zadań? Czy wzięło ze szkoły książki? Czy trzeba się będzie wracać do szkoły?