Zazwyczaj jakiekolwiek prognozowanie w polskiej edukacji procesów tak złożonych, że w zasadzie chaotycznych (nikt chyba nie wątpi, że polska oświata jest chaosem, nawet z pominięciem jej obiektywnej złożoności), przypomina wróżenie z fusów i jest daleko posuniętą spekulacją. Niemniej jednak wizja oświaty powszechnej - jako nie tyle klasy, co całej szkoły odwróconej - nosi znamiona prawdopodobieństwa.

Dawno, dawno temu, z okazji pięćdziesiątych urodzin, otrzymałem w prezencie swoją podobiznę, udatnie wkomponowaną w sylwetkę Supermana. W otaczających ją „dymkach” zapisano wypowiedzi na mój temat członków rodziny, współpracowników i znajomych. Miałem za zadanie odgadnąć ich autorów. Z niektórymi poszło łatwo.

Coraz więcej nauczycieli odchodzi ze szkoły - publicznej lub w ogóle. Dla polskiej edukacji rok 2021/2022 był rokiem przełomowym, tyle że jego następstwa będą odczuwane najboleśniej za jakiś czas, prawdopodobnie za kilka lat. Co takiego się wydarzyło i jakie będą tego konsekwencje?

W szeroko rozumianej publicystyce zajmującej się problematyką oświaty wciąż pokutuje wyobrażenie szkoły jako podmiotu niejako zewnętrznego w stosunku do reszty społeczeństwa, posiadającego gotowe recepty i narzędzia na rozwiązanie wszelakich problemów, których jednak, z niewiadomych względów, nie chce tenże podmiot używać. Zdecydowanie zbyt często odnosząc się do szkoły posługujemy się uproszczeniami i myśleniem życzeniowym. Dotyczy to nawet kwestii związanych z WF-em...

Przestrzeń, w której się uczymy pełni ważną rolę w edukacji. Włoski pedagog, Loris Malaguzzi, prowadzący szkoły w regionie Reggio Emilia, nadawał jej funkcję tzw. trzeciego nauczyciela. Twierdził, że przestrzenie edukacyjne wnoszą do edukacji wartość dodaną, a zarówno klasa, jak i przestrzenie szkoły powinny być nie tylko funkcjonalne, ale także stymulować kreatywność uczniów. Powinny też być na tyle elastyczne, żeby pozwalać nauczycielom zaspokajać różne edukacyjne interesy i potrzeby podopiecznych, a także sprzyjać wspólnemu konstruowaniu wiedzy przez uczniów.

Sztukmistrz z Lublina, pan minister Czarnek, raczył zaproponować, by każdy nauczyciel w ramach swojego czasu pracy musiał odbyć godzinę konsultacji dla uczniów. Tym samym przywrócił ideę „godzin karcianych”, którą w swoim czasie pogrzebała i przebiła osinowym kołkiem jego poprzedniczka, Anna Zalewska, ogłaszając to wówczas wielkim tryumfem woli wobec błędów i wypaczeń koalicji PO-PSL.