W systemie oświaty powszechnej w XIX wieku główną rolę odgrywał nauczyciel, którego rolą miało być przekazanie uczniom określonego (i raczej zamkniętego) zasobu wiedzy przedmiotowej. Nauczyciel był wówczas głównym źródłem wiedzy o świecie dla osób uczących się. Katalog narzędzi i metod przez niego stosowany był dość wąski - wykład, podręcznik drukowany, ćwiczenia, testy oraz praktyki w zakładzie pracy, tam gdzie kształcono do określonego zawodu.
Po pierwsze: nie przeszkadzać
Pracuję w szkole przyjaznej nowoczesnym technologiom. W Polsce. W pracowni językowej, gdzie uczę jest do dyspozycji tablica interaktywna, komputer z Internetem, a uczniowie mają otwarty dostęp do WiFi. Tutaj nikt nie chowa telefonu pod ławką. Ma takie samo prawo być pod ręką, jak podręcznik.
Technologie dla edukacji – obserwacje z BETT (6)
Targi BETT 2012 dają wspaniałą perspektywę do myślenia o tym jak może wyglądać wdrażanie nowych technologii w polskich szkołach. Jest to perspektywa bardzo cenna w sytuacji, kiedy rozpoczynamy realizację pilotażu rządowego programu „Cyfrowa Szkoła”. Osobę zanurzoną w tym dyskursie może zdziwić, że o wyższości tabletów nad komputerami (względnie vice versa) się tam nie rozmawia.
Lekcje warte dzielenia się, czyli TED Ed
Koncepcja „flipped learning“, czyli uczenia się / szkoły obróconej o 180 stopni zyskuje nowych sojuszników. Obok Khan Academy, do grona podmiotów, które chcą rozwijać filmowe zasoby edukacyjne wspierające naukę szkolną dołącza organizacja pozarządowa TED, słynna z organizacji filmowanych wystąpień ekspertów z różnych dziedzin nauki umieszczanych na platformie wideo.
Technologie dla edukacji – obserwacje z BETT (5)
Dotychczas omówione rozwiązania kierowane były do pojedynczych uczniów, nauczycieli, czy szkół. Są to rozwiązania, które można wdrażać z dobrym skutkiem „w pojedynkę” – w jednej szkole, w jednej klasie, a nawet zupełnie indywidualnie (jeden uczeń). Osobną kategorię na BETT stanowiły produkty i rozwiązania, które są kierowane do całych systemów edukacyjnych - o wdrożeniach lokalnych nie ma mowy, wówczas zatraca się sens przedsięwzięcia lub przynajmniej znacząco go zubaża.
Technologie dla edukacji – obserwacje z BETT (4)
Przysłuchując się dyskursowi na temat nowych technologii w szkołach można dojść do błędnego wniosku, że ważne cele, które chcemy przez TIK osiągać mają charakter czarno-biały, zerojedynkowy. Albo są osiągnięte w 100%, albo wcale. Albo mamy te szkoły zinformatyzowane, albo nie. Albo nauczyciel się posługuje TIK na lekcjach, albo nie. I tak dalej. Nic bardziej mylnego.
Technologie dla edukacji – obserwacje z BETT (3)
Poza twórczymi nowościami targi BETT były pełne rozwiązań już dobrze znanych, które są nieustannie rozwijane, wzbogacane o nowe możliwości. Przykładem rozwiązania z tej kategorii są gry edukacyjne – znane już od co najmniej kilkudziesięciu lat, jednak ciągle rozwijane: na przykład firma MangaHigh zaprezentowała pakiet gier edukacyjnych, głównie z matematyki.