Ocenianie jest integralną częścią procesu edukacyjnego. Najczęściej mamy do czynienia z ocenianiem podsumowującym, które, dzięki testom i egzaminom, ma potwierdzać to, czego uczniowie się nauczyli. Przy tak rozumianym ocenianiu szkoła ponosi odpowiedzialność za poziom wiedzy przyswojonej przez ucznia. Ocenianie może mieć także charakter kształtujący.

Z punktu widzenia edukacji ważnym sygnałem zmian w tworzącej się gospodarce opartej na wiedzy są prognozy zapowiadające możliwość zaniku zawodów, w których pracownik wykonuje rutynowe, dające się standaryzować czynności, zarówno umysłowe jak i fizyczne, ponieważ szybciej, dokładniej i taniej mogą wykonywać je komputery i roboty.

Podczas dorocznej konferencji jednej z ważniejszych amerykańskich organizacji edukacyjnych - Stowarzyszenia Nadzoru i Rozwoju Programowego (Association for Supervision and Curriculum Development) dyskutowano m.in. o zmianie paradygmatu edukacji, w której akcent przesuwa się coraz wyraźniej z procesu nauczania na proces uczenia się.

Kraje, w których uczniowie uzyskali najwyższe oceny w międzynarodowym teście PISA, twierdzą, że ich sukces wynika z autonomii. Nauczyciele w Finlandii, Szwecji i Danii wskazują niezależność w pracy edukatorów, nauczanie projektowe i globalny szerokopasmowy dostęp do Internetu jako podstawowe czynniki sukcesu.

Uczestnicząc w konferencjach i przeglądając publikacje z ostatnich lat można dostrzec rosnące zainteresowanie dydaktyków i przodujących nauczycieli problemami edukacji w obliczu rewolucji informacyjnej. Przejawem ich aktywności na rzecz modernizacji edukacji są prace dotyczące m.in. stosowania aktywnych metod kształcenia i wykorzystania technologii informacyjnej.

Wiedza i umiejętności wynoszone ze szkoły powinny być, w sposób odczuwalny, przydatne do życia. Inaczej pojawia się zjawisko, często obserwowane w szkołach, polegające na niechęci wielu uczniów do uczenia się, na braku pozytywnej motywacji do nauki. Uczeń nie będzie uczył się chętnie i efektywnie, jeżeli nie zostanie przekonany, że podejmowany wysiłek ma sens.