Jak sprawić, aby treści przekazywane uczniom zostały zapamiętane? Przedstawię i omówię kilka wskazówek dla nauczycieli pod kątem aktywności, które mogą wzmocnić efektywność nauczania i sprawić, że każdy uczeń będzie miał szansę osiągnąć sukces. Wskazówki Youkiego Terady poparte są wynikami badań edukacyjnych.

Bardzo ważna dla procesu uczenia się jest świadomość, że się uczymy, że robimy postępy. Skąd mamy o tym wiedzieć? Ludzką naturą jest chęć osiągania szybkiego sukcesu. Jeśli np. chcemy schudnąć, to cyklicznie monitorujemy spadek naszej wagi. Cieszy nas nawet minimalny jej spadek. Dlaczego to robimy? Ponieważ śledzenie postępów pomaga budować poczucie kompetencji i osiągnięć, co prowadzi do większej pewności siebie, która następnie daje nam odwagę, do podejmowania wyzwań.

Warto zaczynać nauczanie w tym miejscu, gdzie są obecnie uczniowie. Do tego trzeba wiedzieć, co oni już na dany temat wiedzą. Jeśli zaczniemy w odpowiednim miejscu, to uczniowie wykorzystają swoją dotychczasową wiedzę i nie będą się nudzić powtarzaniem treści już znanych. A nauczyciel będzie mógł dostosować nauczanie do wiedzy uczniów, co jest sednem oceniania kształtującego.

Rysowanie na matematyce? Czemu nie, skoro to może pomóc zrozumieć i zakodować informacje przekazywane przez nauczycieli. Do zwizualizowania nadają się zarówno treści matematyczne, jak i schematy rozwiązań różnych zadań czy nawet ich rozwiązania. Plus cała gama prostych grafik, które pomagają nam oznaczyć to, co ważniejsze. Warto spróbować – „obrysować” czy „obmalować” królową nauk możemy na każdym etapie edukacji szkolnej.

Ocena koleżeńska jest wspaniałym narzędziem do oceny. Trzeba zadbać, aby była konstruktywna. Sama krytyka niewiele poprawia, ale podejście typu „Wszystko jest dobrze” również nie. Dlatego trzeba z uczniami ćwiczyć formułowanie informacji zwrotnej koleżeńskiej. Warunkiem niezbędnym jest kierowanie się wcześniej ustalonymi kryteriami sukcesu. Ocena koleżeńska może i musi tylko do nich się odnosić.

Urlop czasem daje możliwość refleksji na temat własnej pracy. Naszło mnie właśnie takie wspomnienie sprzed około dwudziestu lat. Przypomniał mi się obraz uczniów biegających po szkole i poszukujących skarbu (tak, wtedy jeszcze nikt z nas nie bał się tego, że gdyby przydarzyło się coś nieprzewidzianego, musiałby tłumaczyć się przed dyrektorem/ rodzicem/ kuratorem…).